4 روش عالی تشویق کودکان و اشتباهات رایج در تشویق بچه ها

از زمانی که فرزندی متولد شده و چشم به جهان می‌گشاید، همیشه و همواره والدین دغدغه‌مند تربیت او هستند و دائماً به دنبال بهترین روش‌های تربیتی می‌گردند. حقیقتاً تربیت فرزند مسئولیت بسیار سنگینی است که با چالش‌های متعددی نیز همراه است. برای آن که بتوانید فرزند خود را به درستی تربیت کنید، لازم است با مطالعه و بهره‌گیری از تجربیات دیگران، کمی این مسیر را برای خودتان هموار کنید. یکی از مسائلی که در روند تربیتی کودک به آن اهمیت داده می‌شود، مسئله تشویق و تنبیه است. این دو مورد می‌توانند بسیاری از بایدها و نبایدها را به کودک بیاموزند.

اغلب افراد از مضرات تنبیه فیزیکی آگاه‌اند و آموخته‌اند که تنبیه باید به روش‌های دیگری انجام شود؛ اما آیا از اصول تشویق کودکان نیز مطلع هستید؟ راه های تشویق کودکان را می‌شناسید؟ در ادامه این مقاله قصد داریم شما را با پاسخ این پرسش‌ها آشنا کنیم. برای شناخت بهترین روش های تشویق کودکان و فرزندان با سایت فارسیرو همراه باشید.

4 راه مؤثر برای تشویق کودکان

برای آن که یک شیوه تربیتی درست و اصولی داشته باشید، باید بتوانید تشویق و تنبیه را رد کنار هم برای فرزندتان اجرا کنید. افراط و یا تفریط در هر یک از آن‌ها می‌تواند تربیت فرزند شما را با مشکلات جدی روبه‌رو کند. وقتی صحبت از تشویق به میان می‌آید، ذهن اغلب افراد به سمت خریدن هدیه برای کودک به منظور تشویق او سوق پیدا می‌کند؛ در صورتی که تشویق کردن همیشه هم به صورت مادی نیست.

تشویق کودکان می‌تواند به 4 شکل انجام شود که به کارگیری هم‌زمان این 4 روش تشویق موثر کودک، باعث ترغیب او به تکرار کارهای خوب و یا ترک کارهای بد می‌شود. باید بدانید از هر یک از راه های تشویق کودکان در چه موقعیتی استفاده کنید. به این ترتیب می‌توانید فرزند خود را به درستی تربیت کنید. در ادامه این 4 روش از بهترین روش های تشویق کودکان را با هم بررسی خواهیم کرد.

پاداش و تشویق احساسی

کودکان برای داشتن اعتماد به نفس بالا، کاملاً به رفتار خانواده وابسته‌اند. اگر بتوانید با او به اندازه کافی تبادل مهر و محبت و احساسات داشته باشید، اعتماد به نفس او را بالا می‌برید. بالاعکس اگر دائماَ او را سرزنش کنید و به فکر تنبیه او باشید، آثار مخربی بر روح و روان کودک بر جا می‌گذارید که به سختی قابل جبران است. فرزند شما نیاز به دریافت احساسات از جانب شما دارد. وقتی بابت کارهای خوبش به او احساسات خوب و مثبت منتقل می‌کنید، او به هوای دریافت دوباره این احساسات کار خوبش را تکرار خواهد کرد. کودکان بیش از آن‌چه که شما فکر می‌کنید به احساسات شما نیاز دارند.

سعی کنید فرزندتان را در آغوش بگیرید و عواطف خود را به عنوان والدین به او منتقل کنید. اگر در جمعی نشسته‌اید، دست او را به گرمی بفشارید و چشمکی بزنید تا متوجه شود که حواستان به کارهای خوبی که انجام می‌دهد هست. تلاش کنید این پاداش احساسی را در زمان درست به کودکتان بدهید تا اثر عکس نداشته باشد و اثر منفی بر تربیت شما نگذارد.

پاداش و تشویق کلامی

حقیقت این است که تشویق کلامی سن و سال نمی‌شناسد. همه افراد در هر سنی که باشند، از تعریف شنیدن و تأیید شدن توسط دیگران لذت می‌برند. کودکان نیز تا حد بسیار زیادی به تشویق کلامی از سوی والدین نیاز دارند؛ به خصوص اگر این تشویق کلامی در جمع باشد. تشویق کودکان و نحوه صحبت کردن با کودکان، اصول خاصی دارد. باید حرف زدن با کودک را بلد باشید تا تشویق کلامی شما موثر واقع شود. یکی از مهم‌ترین نکات در این زمینه این است که باید جزئیات کار خوب او را برایش شرح دهید. کودکتان باید بداند که به چه علت تشویق می‌شود و دلیل این تشویق شدن چیست.

سعی کنید کار درست او را کامل شرح دهید و به بیان خوبی‌های او بپردازید. این مسئله باعث می‌شود فرزندتان به انجام دوباره کارهای خوب، تمایل نشان دهد. سعی کنید با فرزندتان متناسب با سن و سالش صحبت کنید. از کلمات ساده و واضح استفاده کنید و از به کار بردن واژه‌های سخت بپرهیزید. سعی کنید در جمع خانواده یا دوستانش ویژگی‌های مثبت او را نام ببرید واز او بابت این ویژگی‌ها قدردانی کنید. این روش تشویق کودکان می‌تواند بهترین راه تشویق کودکان به کارهای خوب باشد.

همچنین بخوانید: عوارض تنبیه بدنی کودکان + روش‌های جایگزین تنبیه بدنی بچه ها

پاداش و تشویق مادی به کودکان

یکی دیگر از راهکارهای تشویق کودکان، همین پاداش و تشویق مادی است که احتمالاً در ذهن شما برجسته‌تر از سایر شیوه های تشویق کودکان بوده و آن را موثرتر می‌دانید. پاداش مادی معمولاً از جانب کودکان با استقبال بیشتری همراه است؛ اما این به آن معنا نیست که به سایر انواع پاداش و تشویق نیازی ندارند. یکی از بهترین روش  های تشویق کودک، توجه به نیازهای مادی او و گنجاندن آن‌ها در چارچوب پاداش است.

سعی کنید نیازهای فرزندتان را ارزیابی کنید و او را به تلاش برای کسب این موارد در قالب پاداش ترقیب کنید. برای مثال اگر به یک کیف نیاز دارد، برای او مشخص کنید که به ازای انجام چند کار می‌تواند آن را داشته باشد. توجه کنید که این مسئله با رشوه دادن به کودک فرق دارد. در این روش فرزندتان یاد می‌گیرد چگونه برای به دست آوردن آن‌چه می‌خواهد تلاش کند و هم‌چنین تمرین خوبی برای افزایش صبر و تحمل کودک است.

یکی از راه های تشویق کودکان به این شکل، استفاده از جدول ستاره‌هاست. برای فرزندتان تعریف کنید که به ازای چه کارهایی از شما ستاره دریافت خواهد کرد. برای مثال مسواک زدن، زود خوابیدن، مرتب کردن اتاق، محدود کردن زمان تماشای تلویزیون، کمک کردن در کارهای منزل و … می‌توانند باعث دریافت یک ستاره شوند. سپس برای او مشخص کنید که به ازای دریافت چند ستاره می‌تواند جایزه دریافت کند. مثلاً برای او تعریف کنید که با هر 10 ستاره که از شما بگیرد، یکی از اسباب‌بازی‌های مورد علاقع او را برایش می‌خرید. این یکی از بهترین روش های تشویق کودک است که می‌توانید از آن استفاده کنید.

پاداش تفریحی

یکی دیگر از روش های صحیح تشویق کودکان، پاداش تفریحی است. به این معنا که فعالیت‌های مورد علاقه کودک را به عنوان تشویق و پاداشی برای کارهای خوبش در نظر بگیرید. برای مثال اگر کاری را درست انجام داد، او را به پارک ببرید و یا دیدار اقوام را به او هدیه دهید. این روش می‌تواند یک طریقه تشویق درست کودکان باشد. نکته‌ای که وجود دارد، رعایت تعادل و اعتدال در به کار گیری این روش‌هاست. باید بدانید که افراط و یا تفریط در هر یک از انواع تشویق‌ها نتیجه خوبی نخواهد داشت و شما را با مشکلات متعددی در تربیت فرزندتان مواجه خواهد کرد. بنابراین سعی کنید از هر روش تشویق درست و به اندازه استفادهه کنید.

اشتباهات رایجی که والدین در تشویق کودکان مرتکب می‌شوند

تشویق کودکان نیز مانند هر چیز دیگری اصول و قوائدی دارد که برای اثرگذاری این روش تربیتی، باید به آن‌ها پایبند باشید. لازم است باید ها و نباید های تشویق کودکان را بشناسید و مطابق آن‌ها عمل کنید. زمانی ک از این اصول آگاه نیستید و یا به هر دلیلی آن‌ها را رعایت نمی‌کنید، دچار اشتباهاتی می‌شوید که ممکن است آثار مخرب آن‌ها بر تربیت فرزندتان به راحتی قابل جبران نباشد. در ادامه رایج‌ترین اشتباهات والدین در تشویق کودکان را بررسی می‌کنیم.

همچنین بخوانید: 72 چیستان کودکانه: معما برای کودکان با جواب ساده و سخت

عدم تفاهم والدین در تربیت فرزند

برای آن که بتوانید از تکنیک تشویق برای تربیت فرزندتان استفاده کنید، لازم است بتوانید با همسرتان به تفاهم برسید. داشتن نظرات متفاوت در تربیت فرزند، این فرایند را با مشکل مواجه می‌کند. اگر شما در یک لحظه به تشویق باور داشته باشید اما همسرتان نه، نمی‌توانید تربیت درستی برای فرزندتان داشته باشید. همیشه والدین همسو و هم‌نظر نتیجه بهتری می‌گیرند.

عدم تعهد به سیستم پاداش و تشویق

تا زمانی که یک رفتار در فرزندتان نهادینه شود، باید به اصول تشویق کودکان و پاداش‌دهی به آن‌ها پایبند باشید. اگر برای او جدول ستاره‌ها تنظیم کنید و بعد از رسیدن ستاره‌ها به حد معین‌شده به او پاداش ندهید، طریقه تشویق درست کودکان را انجام نداده‌اید. این مسئله باعث می‌شود فرزندتان دیگر تمایلی به انجام آن کارها نداشته باشد و ضمناً دیگر به حرف شما نیز اعتماد نخواهد کرد. سعی کنید پای حرف‌هایتان بمانید و روتین تشویق و پاداش فرزندتان را به هم نزنید.

عدم توضیح دلیل پاداش به کودک

تشویق کودکان تا زمانی که دلیل آن به صراحت برای کودک شرح داده نشود، کوچک‌ترین تأثیری نخواهد داشت. باید به کودکتان بفهمانید بابت چه موضوعی تشویق می‌شود. او را کاملاً از این موضوع آگاه کنید که تشویق شدنش، پاداش چه کاری است و در صورت انجام مجدد چه کاری مجدداً تشویق می‌شود. این مسئله یکی از موارد مهم در چگونگی تشویق کودکان است.

بهترین روش تشویق کودک کدام است؟

بهترین روش تشویق کودکان، حالتی است که هر سه این روش‌ها را باهم به کار بگیرید. فرزند شما علاوه بر تشویق مادی، به تشویق احساسی و کلامی و تفریحی نیز نیاز دارد. از طرفی تشویق کلامی به تنهایی شور و شوق و انگیزه لازم را در کودک ایجاد نمی‌کند. او نیاز دارد گاهی به عنوان تشویق، به آن چه که دوست دارد دست یابد. بنابراین اگر می‌خواهید بهترین روش های تشویق کودک را پیش بگیرید، حتماً از ترکیب این سه تکنیک استفاده کنید. نکته مهم و حائز اهمیت، استفاده به جا و به موقع از هر یک از این شیوه‌های تربیتی است.

پس سعی کنید زمان درست استفاده از انواع روش های مناسب برای تشویق کودکان را یاد بگیرید. البته که این مسئله به مرور  برای شما روشن می‌شود و خود به خود شرایط مناسب برای هر نوع تشویق را تشخیص می‌دهید. فقط حواستان به تعادل و رعایت اعتدال در هر کدام باشد.

همچنین بخوانید: بهترین سن آموزش شنا برای کودکان و فواید و مضرات آن

سوالات متداول

جمع‌بندی

همیشه شنیده‌ایم که تشویق بهتر از تنبیه در تربیت کودک اثرگذار است و ما را به نتیجه بهتری خواهد رساند. این نکته تتا حدودی درست است؛ البته که تشویق و تنبیه در کنار هم اثر خود را عیان می‌کنند. اما نکته حائز اهمیت این که تشویق کردن نیز باید درست و اصولی باشد. پیش از هرچیز باید روشهای تشویق کودکان را خوب بشناسید تا تشویق کردن او را به خریدن جایزه محدود نکنید. سپس سعی کنید روش درست اجرای هر یک از آن‌ها و هم‌چنین زمان مناسب برای اجرای روش های صحیح تشویق کودکان را بیاموزید.

به این ترتیب می‌توانید یک شیوه تربیتی درست و اصولی را پیش بگیرید، بدون آن که در تربیت فرزندتان دچار اشتباه شوید. در این مقاله در رابطه با تشویق کودکان و بهترین روش های تشویق کودک صحبت کردیم. دانستیم که راه های تشویق کودکان و شیوه های تشویق کودکان باید در کنار هم در زمان مناسب به کار گرفته شوند. اگر تجربه‌ای در زمینه راه های تشویق بچه ها و بهترین روش برای تشویق کودکان دارید و یا روش بهتری را می‌شناسید، با ما به اشتراک بگذارید.