تنبیه کودکان: صحیح ترین و بهترین روش های تنبیه بچه ها

بهترین روش تنبیه کودکان چیست؟ آیا فرزند شما در موقعیت های خاص بد رفتار می‌کند یا رفتار نامناسبی دارد؟ آیا فرزندتان حرف شما را گوش نمی‌دهد؟ آیا آن‌ها مطیع شما نیستند؟ اگر پاسخ شما به این سوالات مثبت است، پس باید از طریق چند روش خلاقانه برای تنبیه کودکان خود استفاده کنید. البته تنبیه کودکان به این معنی نیست که همیشه با آن‌ها خشن باشید؛ بلکه تنبیه کردن به آن ارزش‌ها و می‌دهد که نظم و انضباط را به آن‌ها می‌آموزد.

وقتی نام روشهای تنبیه کودک به میان می‌آید خیلی‌ها فکر می‌کنند باید از تنبیه بدنی برای این کار استفاده کنند؛ در حالی که به هیچ عنوان اینگونه نیست. همیشه بهترین کار این است که هنگام تنبیه بچه از اعمال فیزیکی خودداری کنید؛ زیرا همین امر می‌تواند تأثیرات منفی بر کودک بگذارد.

در این مقاله با روش‌های خلاقانه مختلف برای تنبیه فرزندتان آشنا می‌شوید که بر احساسات کودک تأثیر نمی‌گذارد. برای آموختن این روش‌ها تا انتهای مقاله با فارسی رو همراه باشید.

آیا باید کودکان را تنبیه کنیم؟

بهترین راه برای کاهش رفتار نادرست کودک، نشان‌دادن تنبیه مناسب برای او و استفاده از روانشناسی تنبیه کودک است. در واقع تنبیه مناسب باید باعث کاهش‌ پیداکردن رفتار‌های ناهنجار و تقویت رفتارهای مثبت شود. تنبیه‌کردن ممکن است به روش‌های گوناگونی صورت بگیرد. گاهی والدین کودک را از چیزی منع می‌کنند یا او را به اتاقش می‌فرستند و ساعت‌ها او را تنها می‌گذارند.

تنبیه کودک از نظر روانشناسی آن‌ هم به این شکل اصلا مورد تایید هیچ روانشناسی نیست و به عنوان اشتباه‌ترین روشهای تنبیه کودک به شمار می‌روند. این گونه تنبیه‌ها ممکن است رفتار نادرست او را متوقف کند؛ اما اغلب عواقب نامطلوبی نیز در پی داشته باشند.  کودکی که به روش نادرست و به صورت مداوم تنبیه می‌شود، ممکن است واکنش عاطفی منفی نشان دهد و به کسی که او را تنبیه می‌کند، ضربه بزند و یا از او دوری کند.

البته بدیهی است که کودک نیاز به گرفتن اخطار دارد و در طول زندگیش باید بداند خط قرمز‌هایی نیز برای او وجود دارد. اینجا است که اهمیت تنبیه مشخص می‌شود؛ اما باید در تنبیه و تشویق او تعادلی در نظر گرفته شود و هر دو مورد به صورت درست انجام گیرند. به جای استفاده از بدترین تنبیه بچه سعی کنید خوب‌بودن را به فرزندتان بیاموزید و با روش‌های درست به او نشان دهید رفتاری که از خود بروز می‌دهد به ضررش خواهد بود.

سخت‌ترین بخش والدین‌بودن این است که به فرزندانمان نظم و انضباط را یاد دهیم. همانطور که تمام والدین می‌دانند بزرگ‌کردن کودکان فقط تامین خورد و خوراک آن‌ها نیست، بلکه باید یک محیط امن و سرشار از عشق و محبت برای آن‌ها پدید آورند. والدین موظفند به کودکان خود بیاموزند که نه تنها در بیرون بلکه در خانه نیز رفتار خوب از خود نشان دهند؛ این امر به همین راحتی اتفاق نمی‌افتد.

وادار کردن کودک به نشان‌دادن رفتار خوب، به هیچ عنوان کار راحتی نیست؛ به خصوص وقتی کودک از خود رفتار اشتباه بروز می‌دهد. این می‌تواند باعث عصبانی شدن والدین و بروز رفتارهایی از جانب آن‌ها، مانند دادزدن و یا کتک‌زدن کودک شود.

طبق مطالعاتی که توسط محققان آمریکایی صورت گرفته، تنبیه کودکان از طریق دادزدن یا کتک‌زدن آن‌ها اشتباه‌ترین راه ممکن برای یاددادن انضباط به آن‌ها است؛ چرا که اثرات مخرب طولانی مدتی را به دنبال دارند. حال این سوال به میان می‌آید که چگونه کودک را تنبیه کنیم که هم به آن‌ها رفتار درست را بیاموزیم و هم از این اثرات مخرب جلوگیری کنیم. برای پاسخ به این سوال تا انتها، مقاله را مطالعه کنید.

همچنین بخوانید: عوارض تنبیه بدنی کودکان + روش‌های جایگزین تنبیه بدنی بچه ها

تنبیه نادرست چگونه روی رفتار کودک تاثیر می‌گذارد

کودکانی که مورد تنبیه‌های سخت و نادرست قرار می‌گیرند، بیشتر در معرض خطر بروز رفتارهای نابهنجار و پرخاشگرانه هستند، که این امر کاملا طبیعی است؛ چرا که زدن به کودکان یاد می‌دهد که در برخی از موقعیت‌ها کتک‌زدن مشکل را حل می‌کند. همچنین باعث بروز مشکلات روحی، خشونت و سواستفاده نیز می‌شود.

تحقیقات نشان داده والدینی که از کمبودهای ذهنی و مشکلات روانی رنج می‌‌برند، بیشتر کودکان خود را می‌زنند. داشتن چنین والدینی کودکان را در معرض ابتلا به این مشکلات روحی قرار می‌دهد. همین مسئله دقیقا برای تنبیه‌های لفظی نیز صدق می‌کند. البته هر فردی ممکن است گاهی خشم خود را با دادزدن و فریادکشیدن خالی کند؛ اما اگر این امر برای تربیت‌کردن کودکان مورد استفاده قرار گیرد، کاری اشتباه است.

همچنین، همانند کتک‌زدن و تنبیه بدنی، این رفتار‌ها رابطه والدین را با کودکان به طور کلی خراب می‌کند. درباره‌اش فکر کنید: فکر می‌کنید کودک چه حسی پیدا می‌کند وقتی مهم‌ترین و دوست‌داشتنی‌ترین فرد زندگیش او را می‌زند یا حرف‌ها و  الفاظ بدی را به زبان می‌آورد؛ پس لازم است خو به این دو سوال فکر کنید که تنبیه کودک چگونه باید باشد؟ و یا برای تنبیه کودک چه باید کرد؟

البته این‌ها به این معنی نیست که هر کودکی که کتک زده می‌‌شود و یا مورد تنبیه لفظی قرار می‌گیرد، پرخاشگر و نابهنجار بار می‌آید؛ بلکه بزرگسالان شاد و فوق العاده‌ای نیز وجود دارند که در کودکی مورد ضرب و شتم قرار گرفته‌اند. اما چرا این ریسک را بپذیریم وقتی راه‌های بهتری برای تربیت و همچنین تنبیه کودکان وجود دارد؟

همچنین بخوانید: 4 روش عالی تشویق کودکان و اشتباهات رایج در تشویق بچه ها

روش های صحیح تنبیه کودک (بهترین روش تنبیه کودکان)

امروزه روش های صحیح تنبیه کودک توسط روانشناسان بسیاری تایید شده است. این روش‌ها بدون آسیب رساندن به روح و روان کودکتان می‌توانند در تبدیل‌کردن وی به یک بزرگسال موفق و سالم در آینده کمک کنند. در ادامه به برخی از بهترین راهکارهای تنبیه کودکان می‌پردازیم:

انتخاب خلاقانه

این یکی از روشهای تنبیه کودک هوشمندانه و خلاقانه برای تنبیه کودکان شما است. شما می‌توانید روی چند تکه کاغذ چیزهایی بنویسید و در یک قوطی قرار دهید. هر زمان که کودکان حرفتان را گوش نداد و شما قصد تنبیه او را داشتید، قادر هستید از آن استفاده کنید.

به این صورت که از کودک خود بخواهید یکی از تکه کاغذها را بردارد و آن‌چه که روی آن نوشته شده است را انجام دهد. می‌توانید هر چیزی را روی کاغذ بنویسید؛ خواندن یک شعر، عضوشدن در یک کلاس و یا  کمک‌کردن به هرس‌کردن درختان خانه همسایه، همه و همه می‌توانند به عنوان تنبیه که خود کودک برگزیده است، در نظر گرفته شوند.

زمان تعیین کنید

یکی از بهترین روش تنبیه کودکان تعیین وقت است. تعیین کردن زمان با نگه‌داشتن یک هدف خاص نیز می‌تواند یک ایده خلاقانه برای تنبیه کودکان باشد. این وضعیت بیشتر زمانی اتفاق می‌افتد که کودکان انجام کاری را بیش از حد طول می‌دهند؛ مثلا انجام تکالیف خود را لفت می‌دهند و یا برای فرار از مسئولیت‌هایی که برعهده آن‌ها گذاشته شده، زمان زیادی را می‌گذرانند.

اجازه ندهید که کودک شما برای انجام آن کار کل روز را هدر دهند؛ یک تایمر و زمان‌سنج روبری آن‌ها قرار دهید. ترسی که به آن‌ها القا می‌شود، می‌تواند تاثیر مثبتی بر روی کودک شما داشته باشد.

همچنین بخوانید: 5 راه صمیمی شدن با فرزند: چگونه با فرزند خود رفیق شویم؟

آن زبان را نگه دار

این روش تنبیه برای کودکان مخصوص زمان‌هایی است که کودک شما از الفاظ بد، دهن‌کجی‌ها و رفتارهای بی ادبانه‌ای برای صحبت‌کردن با شما استفاده می‌کند. تحت این شرایط، شما باید از کودک خود بخواهید که زبانش را نگه دارد.

کودک باید زبانش را بیرون بیاورد و با انگشتانش آن را چند دقیقه نگه دارد. این به آن‌ها یاد می‌دهد که فرق بین حرف خوب و حرف بد را تشخیص دهند و فقط از الفاظ خوب برای صحبت‌کردن استفاده کنند. این را می‌توان یکی از بهترین روش تنبیه کودکان نامید که همه جا کاربرد دارد.

قدرت تمرین

همانطور که آن ضرب‌المثل معروف می‌گوید، تمرین و پشت‌کار انسان را عالی می‌سازد. با بهره‌گیری از این سخن، شما نباید برای تنبیه کودکان از هیچ روش مستقیمی برای مشکلاتی همچون بدخطی یا برخی از نمرات بد و تکالیف نادرست مدرسه استفاده کنید.

در این موارد، شما باید موقعیت را به شیوه هوشمندانه و خلاقانه‌ای مدیریت کنید که به کودک این اطمینان را دهد شما در حال تنبیه او نیستید. شما می‌توانید از آن تمرین یا تکلیف چندین فتوکپی بگیرید و از کودکان بخواهید بارها و بارها آن موضوع را تمرین کند.

آن‌ها را وادار کنید میز شام را بچینند

بسیاری از والدین از بدغذایی کودکان خود گله می‌کنند و نگران این هستند که مبادا کودکشان به بیماری مبتلا شود. آن‌ها می‌گویند حتی با تزئین غذا هم کودکشان میلی به خوردن پیدا نمی‌کند!

اگر کودک شما به غذا و یا خوردن غذا در وقت مناسب علاقه‌ای ندارد، پس شما می‌توانید درس خوبی با مجبورکردنش به سروکردن شام برای کل خانواده، بدهید. این یکی از موثرترین و فعالانه‌ترین درس زندگی است که شما می‌توانید به او بدهید.

همچنین بخوانید: غذای انگشتی برای کودکان: 18 فینگر فود برای بچه ها

عادت‌های هوشمندانه

تنبیه کودکان یکی از راه‌هایی است که به آن‌ها عادت‌های درست و هوشمندانه را می‌آموزند.  این رفتارها برای پرورش بیشتر نیاز به زمان دارند و هر چه زودتر شما به کودک خود این رفتارهای پسندیده را بیاموزید، آن‌ها زودتر و بهتر می‌توانند در زندگیشان از این رفتار‌ها بهره جویند.

گاهی برخی از این رفتارها مربوط به بهداشت فردی می‌شود؛ مانند مسواک‌زدن، ورزش‌کردن، سالم غذاخوردن، به موقع خوابیدن، شانه‌کردن مو و… . گاهی هم این رفتارها صرفا باعث لذت‌بخش کردن زندگی می‌شوند؛ مانند مدیریت زمان و یا تمیز نگه‌داشتن خانه.

این رفتارها را در کودکان خود پرورش دهید و آن‌ها را مجبور کنید که به طور مداوم از آن‌ها استفاده کنند تا بخشی از عادت‌های فردیشان شود. مطمئن باشید هر چه رفتارهای خوب را بیشتر در آن‌ها پرورش دهید، از رفتارهای بد آن‌ها کاسته می‌شود.

زمان خواب کودکان را افزایش دهید

وقتی هیچ‌کدام از راهکار های تنبیه کودکان روی آنان اثری ندارد، این روش معرکه خواهد بود. زمان خواب کودکان را باتوجه به رفتاری که در طول روز دارند، افزایش دهید. اگر آن‌ها در طول روز بداخلاق بودند و یا رفتارشان نامناسب بود، فقط کافی است آن‌ها را زودتر از زمان معمول به تخت‌‌ خواب بفرستید.

این حقیقت را در ذهن نگه دارید که شما می‌توانید از این طریق به آن‌ها پاداش هم بدهید. اگر کودکتان کار خوبی در طول روز انجام داد، به جای افزایش زمان خواب او، به کودکتان اجازه دهید مدت زمان بیشتری را بیدار بماند و بازی کند یا فیلم تماشا کند.

همچنین بخوانید: 88 چیستان کودکانه: معما برای کودکان با جواب ساده و سخت

وقت آزاد کودک را پر کنید

برخی از والدین میگویند ما هنوز نمیدانیم چطور کودکان را تنبیه کنیم به طوری که مجبور شود کارهایش را نیز انجام دهد. راهکار بسیار ساده است؛ هنگامی که می‌خواهید کودکتان را تنبیه کنید، وقت آزادش را با انجام دادن کارهای دیگری که خودش انتخاب نکرده است پر کنید.

این کارها می‌تواند هر چیزی باشد؛ به عنوان مثال از او بخواهید یک حلقه گل برای اتاقش درست کند، چند صفحه مشق بنویسد، قفسه کتابش را مرتب کند و… . این خلاقانه‌ترین راهکار تنبیه کودک از بین انواع تنبیه کودکان است؛ زیرا هم او را وادار می‌کند کار اشتباهش را تکرار نکند و هم یک کار مفید در کنارش انجام می‌دهد.

به او بگویید حیوان خانگی را به بیرون ببرد

ممکن است بارها از خود بپرسید که چگونه بچه را تنبیه کنیم. اگر در خانه خود دارای حیوان خانگی هستید، می‌توانید از این روش برای تنبیه کودکان استفاده کنید. در صورتی که کودکتان یک کار اشتباه انجام داد و شما را سخت عصبانی کرد می‌توانید از او بخواهید حیوان خانگیتان را به بیرون ببرد و پس از مدت مشخصی بازگردد.

این یکی از راهکارهايي برای تنبیه بچه ها است به شما کمک می‌کند که هم مدتی را دور از او بمانید و آرام شوید و هم به کودک مسئولیت‌پذیر را می‌آموزد، همچنین زمانی را نیز برای فکر کردن به کار اشتباهش در اختیار او قرار می‌دهد.

همچنین بخوانید: 11 طوطی خانگی: بهترین طوطی ها برای نگهداری در آپارتمان

ورزش کردن؛ بهترین روش تنبیه کودکان

این یکی از راههای تنبیه کودک است که به او کمک می‌کند بدنی سالم و تندرست داشته باشد و همچنین او را وادار می‌کند دیگر اشتباه گذشته را تکرار نکند. اگر کودکتان مرتکب اشتباه شد او را وادار کنید صبح‌ها ورزش کند. این بهترین روش تنبیه کودکان بوده که ورزش‌کردن را به یکی از عادت‌های او تبدیل می‌کند.

اگر فکر می‌کنید کودکتان هنوز بچه است و نمیدانید تنبیه کودک از چه سنی باید شروع شود، پس می‌توانید این روش را برای هر کودکی با هر سنی انجام دهید.

مناطق ممنوعه دعوا

این یک راه حل برای تنبیه کودک بوده که بیشتر برای آن دسته از خانواده‌هایی مناسب است که با فرزندان خود خیلی دعوا می‌کنند. این تنبیه بامزه بچه به این صورت است که در خانه مناطقی را تعیین کنید که در آن‌جا دعوا ممنوع باشد. به کودک اجازه دهید پوستر‌ها و عکس‌های مورد علاقه‌اش را آن‌جا بچسباند.

به او بگویید در صورتی که در این مناطق دعواکردن را شروع کرد، تنبیه می‌شود. می‌توانید هر کدام از روش‌های ذکر شده در بالا را برای او در نظر بگیرید. گاهی اوقات تنبیه‌کردن برای بچه ضروری است فقط باید مطمئن شوید از روش صحیح تنبیه کودک برای این کار استفاده می‌کنید.

البته روش های جایگزین تنبیه کودک نیز وجود دارند که در مواردی خاص جواب می‌دهند؛ پس پیشنهاد ما این است که یکی از این روش‌های ذکر شده را برای اصلاح رفتار کودک خود انتخاب کنید.

سوالات متداول

جمع‌بندی

این که چگونه کودکمان را تنبیه کنیم، بعد از تنبیه کودک چه کنیم و یا ایا تنبیه کودک درست است همه و همه سوالاتی است که در ذهن هر کسی ممکن است پیش بیاید. در این مقاله به طور کامل درباره بهترین تنبیه برای بچه ها و همچنین همه چیز درباره تنبیه کودکان توضیح داده شد؛ بنابراین می‌توانید پاسخ سوالات خود را درباره تنبیه بچه در این مقاله بیابید. به نظر شما بهترین روش تنبیه کودکان چیست؟