در این صفحه قصد داریم، به بررسی بیماری فیستول بپردازیم،عامل بیماری یعنی آبسه هایی که به فیستول تبدیل می شوند را معرفی کنیم و در آخر به معرفی راههای درمان آن بپردازیم:
فیستول مقعدی که از بیماری های عفونی است که هم در زنان و هم در مردان مشاهده می شود. این بیماری آزار دهنده ترشحات عفونی بد بو ایجاد می کند و باید به سرعت درمان شود، زیرا می‌تواند عوارض خطرناکی را برای بیمار به همراه داشته باشد.
فیستول چیست؟
فیستول مجرای غیر طبیعی و شبیه به لوله است که دو آرگان از بدن را به هم متصل می کند. در نوع مقعدی فیستول مقعد از داخل روده شروع شده و با عبور از داخل عضله اسفنکتر مقعد تا روی پوست امتداد می‌یابد.
فیستول ممکن است در هر بخشی از بدن ایجاد شود، اما شایعترین نوع آن در مقعد است، زیرا روده پوشش حساسی داشته که به سرعت دچار عفونت میشود.
فیستول مقعد پنج نوع مختلف دارد که بسته به مسیری که عبور می کند، تعیین میشود ؛
- فیستول زیر مخاطی
- فیستول اکسترا اسفنکتریک Extrasphincteric
- فیستول سوپر اسفنکتریک Suprasphincteric
- فیستول ترانس اسفنکتریک Transphincteric
- فیستول اینتر اسفنکتریک Intersphincteric
علت فیستول چیست؟
علت فیستول یا این مسیر غیر طبیعی، عفونت است. تجمع عفونت منجر به پیشروی عفونت شده و مسیری را ایجاد می‌کند که فیستول نام می گیرد.
عفونت روده به هر دلیلی منجر به این بیماری میشود. آبسه های روده، عفونت روده به دلیل کرون یا کولیت، بیماری های عفونی و مقاربتی از مهمترین علل بیماری شناخته می شود، اما رایج ترین آن همچنان آبسه است.
آبسه چیست؟
آبسه مقعد یا آبسه آنورکتال تجمع مقدار زیادی عفونت در زیر پوست اطراف مقعد است. آبسه از گلبول های سفید خون،بافت های مرده و باکتری ها تشکیل می شود.
آبسه به دلیل عفونت و التهاب غدد کوچک داخل روده ایجاد میشود. آبسه های مقعد شبیه به توده متورم و قابل لمس در اطراف مقعد ظاهر میشود. آبسه ها باید به سرعت درمان شوند، بیماران مبتلا به آبسه باید از داروهای آنتی بیوتیک استفاده کنند تا عفونت به طور کامل برطرف شود، در غیر این صورت این عفونت به بافت های زیر نفوذ کرده و مسیری را ایجاد می‌کند که تا روی پوست امتداد می یابد و فیستول نامیده می شود.
بیشتر بخوانید: بهترین روش کاهش و پایین آوردن تب در خانه: 10 تب بر خانگی قوی
علائم و نشانه ها
علائم فیستول مقعدی عبارتند از؛
- احساس درد و التهاب در اطراف ناحیه مقعد و روی باسن
- سوزش و خارش مقعد
- ترشحات عفونی
- بوی بد مقعد
- مشاهده یک زخم،به شکل یک سوراخ و یا برآمدگی ملتهب شبیه آبسه
- آبسه های طولانی مدت و درمان نشده یا آبسه هایی که مکرر وجود دارند.
- تب یا بالا رفتن دمای بدن
- اختلال و بی اختیاری در کنترل مدفوع و گاز روده
- خروج ترشحات بدبو از محل فیستول
برای درمان فیستول به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
در صورت مشاهده فیستول و آبسه به هیچ وجه اقدام به تخلیه آن نکنید! این کار نه تنها به درمان شما کمکی نمی کند بلکه موجب گسترش عفونت و تشدید بیماری خواهد شد.
بنابراین در صورت مشاهده هر یک از علائم بیماری باید در اولین فرصت با پزشک مشورت کنید. بهترین متخصصی که می تواند به شما در امر درمان بیماری کمک کند، متخصص جراح عمومی است. این پزشک ضمن آنکه اطلاعات کاملی در رابطه با این ناحیه از بدن دارد، با بهره گیری از روش های جراحی می تواند بهترین نتیجه و اثربخش ترین درمان را معرفی نماید.
وقتی به فیستول از روی پوست نگاه می کنیم، یک زخم عمیق می بینیم. ولی در باطن این بیماری به شدت پیچیده است و همین امر هم موجب شده تا درمان این بیماری به همین نسبت سخت و پیچیده شود.
انتخاب روش درمان مناسب بیمار، پیدا کردن مسیر دقیق فیستول و اینکه دقیقا عفونت به کدام بخش نفوذ کرده است، تنها بخشی از چالش هایی است که یک متخصص هنگام درمان با آنها مواجه میشود. جراحی فیستول عمل بسیار حساسی است و هر اشتباهی از سوی دکتر می تواند به آسیب عضله مقعدی و در نتیجه ی آن بی اختیاری در کنترل مدفوع و گاز روده بیانجامد.
بنابراین قبل از انتخاب دکتر برای جراحی حتما از مهارت و تجربه پزشک مطمئن شوید.
برای مشاوره و نوبت ویزیت از بهترین جراح فیستول در تهران بر روی لینک کلیک کنید.
چه آبسه هایی به فیستول تبدیل می شوند؟
این احتمال وجود دارد که هر آبسه به فیستول تبدیل شود، بر طبق آمار تقریباً از هر چهار نفری که دچار آبسه مقعد می شوند،دو نفرشان فیستول را نیز تجربه می‌کند. با رعایت یکسری نکات مثل درمان به موقع و کامل آبسه احتمال ایجاد فیستول را به حداقل کاهش دهید.
چرا افرادی در معرض خطر هستند؟
امکان ابتلا هر شخصی با وضعیت جسمی نامناسب یا مبتلایان به بیماری های زمینه ای به این عارضه وجود دارد. مبتلایان به این بیماری بیشتر در سنین 30 تا 50 سال هستند، بیشترین خطر ابتلا به فیستول برای افرادی است که دچار آبسه شده و یا قبلا سابقه ابتلا به این بیماری را داشته اند. همچنین افرادی که دچار عفونت های مقاربتی هستند، ممکن است در معرض فیستول قرار گیرند.
عوارض
اگر فیستول به موقع درمان شود عوارض چندانی به همراه ندارد، در واقع عوارض این بیماری در اثر بی توجهی به درمان آن ایجاد می شود. عده ای تصور می کنند، با تخلیه عفونت فیستول این بیماری برطرف شده در واقع این تصور کاملا اشتباه است. هرچقدر فیستول دیرتر درمان شود، پیشروی کرده، تعداد مسیرها و مجرای فیستول بیشتر می شود و عوارض بیشتری برای بیمار ایجاد می شود. برخی از عوارض فیستول عبارتند از؛
- گسترش عفونت به خون و گند خونی
- بی اختیاری در کنترل مدفوع و گاز روده
- عود فیستول
معاینه و تشخیص
از آنجایی که این بیماری نشانه ها علایم واضحی دارد، تشخیص آن کار سختی نیست. پزشک اغلب با معاینه ساده و بررسی علائم و نشانه ها این بیماری را تشخیص میدهد.
در موارد خاصی که زخم فیستول قابل تشخیص نیست و نشانه های واضحی وجود ندارد، جهت تایید بیماری از روش های زیر استفاده می شود؛
- پروکتوسکپی
- فیستولوگرافی
- سی تی اسکن
- سیگموئیدوسکوپی و آنوسکوپی
درمان فیستول
برای درمان فیستول دارو یا روش خانگی وجود ندارد، که بتواند به طور کامل این بیماری را از بین ببرد. فقط از روش های جراحی و تهاجمی برای درمان بیماری استفاده میشود. البته تجربه نشان داده، بیمارانی که قبل از اقدام به جراحی با مصرف دارو و روش های خانگی عفونت را کنترل می کنند، نتیجه بهتری از درمان می گیرند.
از جمله روش‌های درمان این بیماری می توانیم به این موارد اشاره کنیم؛
درمان فیستول با لیزر
بهترین روش قطعی و فوری که بیشترین اثرگذاری در درمان فیستول را داشته و کمترین میزان عود بعد از آن گزارش شده، لیزر است.
لیزر اشعه ای از نور است، که در داخل فیستول تابیده شده و این مجرای از داخل سوزانده و از بین میبرد. به این ترتیب احتمال عود مجدد بیماری وجود ندارد، چون عفونت به طور کامل از بین رفته است.
لیزر روش سرپایی است که بدون آنکه درد و خون‌ریزی ایجاد کند، فیستول را به طور کامل برطرف خواهد کرد.
جراحی فیستول
در سالهای اخیر با ورود لیزر به دنیای تکنولوژی و جراحی انجام جراحی‌هایی نظیر فیستول کاهش یافته، زیرا این جراحی‌ها عوارض بسیاری را به همراه دارند،و طول درمان را افزایش میدهند.
برای جراحی فیستول پزشک با استفاده از تیغ جراحی مسیر فیستول را برش می دهد عفونت آن را تخلیه می‌کند و در انتها بسته به محل قرارگیری جای فیستول آن را بخیه زده یا بدون بخیه رها می‌کند تا از داخل به سمت خارج ترمیم شود.
جراحی می تواند به بافت این ناحیه آسیب زده است و آن را تخریب کند و عوارضی مثل عفونت و بی اختیاری را ایجاد کند.
