افتتاحیه دیوان حافظ میرزا محمد رضا کلهر/ امیرخانی: ما مدیون مجموعه دارانی هستیم که به گسترش هنر اهمیت می دهند.
به گزارش خبرگزاری فارسیرو به نقل از روابط عمومی مرکز هنرهای تجسمی، آیین گشایش کتاب نفیس «دیوان حافظ» اثر مرحوم میرزا محمدرضا کلهر با حضور چهره های برجسته خوشنویسی؛ کتاب «دیوان حافظ». غلامحسین امیرخانی، مجتبی ملک زاده، محمد حیدری، حمید عجمی، صداقت جباری، علی شیرازی، امیراحمد فلسفی، الهه خاتمی، اسرافیل شیرچی، رضا یسوالی، محمدعلی قربانی، محمد شهبازی، حسین غلامیچ رجایی، حمیدرضا قاعدی، حمید علیاکسوالیج، حمیدیالرائی. محمدمهدی دادمان، رئیس حوزه هنری، محمد زرویی نصرآباد، امیر عبدالحسینی، سید شهاب الدین شکیبا، مدیر مرکز. هنرهای تجسمی حوزه هنری و کاوه علینقی مدیر انتشارات آبان در گالری موسسه نام با هم دیدار کردند.
موسسه فرهنگی هنری نام در راستای هدف خود که دسترسی عموم مردم به آثار هنری ممتاز در قالب محصولات فرهنگی متنوع است، این کتاب که اصل آن اثری ماندگار به قلم میرزا محمدرضا به شمار میرود. کلهر، چیدمان مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری در دسترس قرار گرفته است. با همکاری انتشارات آبان و به همت امیر عبدالحسینی منتشر شده است. وی همچنین در نظر دارد محصولات مفیدی از دیگر آثار هنری تولید و منتشر کند که معمولاً مردم در زندگی روزمره خود فرصت بهره مندی از آنها را ندارند. موسسه نام همچنین دارای حدود 2300 اثر هنری زیبا مطابق با اهداف مجموعه خود است.
حمیدرضا قلیچ خانی، نویسنده مقدمه این اثر که مدیریت جلسه را نیز بر عهده داشت، در ابتدا گفت: چندی پیش نسخه ای از دیوان حافظ به خط میرزا محمدرضا کلهر که توسط دوستان ارائه شده بود، منتشر شد. در موسسه نام منتشر شد. نظر اساتید خوشنویسی در مورد این اثر پرسیده شد و همگی متفق القول بودند که خط میرزا رضایی کلهر است.
روایت خارجی به تهیه کنندگی دیوان حافظ با غزلیات میرزا رضا کلهر
حمید عجمی در این مراسم در تشریح تهیه دیوان حافظ گفت: یکی از روزهای سال 59 یا 60 یکی از دوستانم با من تماس گرفت و از پیدا شدن نسخه های خط در بک خانه تیمی خبر داد. خانه ای که منافقین در آن حضور داشتند متعلق به پسر ذکاءالملک فروغی و نسخه های کشف شده احتمالا متعلق به فروغی بود. به دوستم گفتم آن نسخه ها را می خواهم و او هم برای من آورد و قرار شد آنها را جدا کنیم و بررسی کنیم. وقتی بررسی و جداسازی قطعات به پایان رسید و دسته بندی شد، به سراغ استاد غلامحسین امیرخانی رفتم تا با نظر ایشان قطعات را دسته بندی کنم. حتی برای اطمینان، قطعاتی را برای استاد کی خسرو خروش و عباس اخوین بردم و در نهایت یک مجموعه بسیار نفیس مونتاژ شد.
وی گفت: برخی از نوشته های دیوان ضعیف است، اما معلوم است که کاتب کل دیوان همان شخص است و آن قسمت ضعیف ظاهراً کمی ملال آور نوشته شده است. سپس متوجه شدیم که مواد کاغذی در آن قسمت های ضعیف متفاوت است و این باعث شد که نویسنده احساس بدی داشته باشد. بنابراین اگر در کیفیت خطوط تفاوتی وجود دارد به دلیل نوع کاغذ است.
این خوشنویس گفت: از استاد کی خسرو خروش خواستم برای شروع کتاب چهره ای به سبک میرزا محمدرضا کلهر ترسیم کند و به هر حال کتاب منتشر شد.
حمید عجمی همچنین گفت: سالی که این قطعات را پیدا کردیم، سال میرزا محمدرضا کلهر هم بود، به همین دلیل با اساتید برای چاپ کتاب صحبت کردیم و همچنین به فکر برپایی نمایشگاهی از اساتید خوشنویسی در منطقه نستعلیق افتادیم. نمایشگاه یاد میرزا رضایی کلهر در خانه سوره برپا شد.
به دلیل کشف این 120 قطعه توسط مرحوم کلهر، انجمن خوشنویسان ایران مراسم بزرگداشت صدمین سالگرد درگذشت میرزا محمدرضا کلهر را برگزار کرد. همچنین این اتفاقات منجر به شناسایی قبر مرحوم کلهر شد و اجازه نصب سنگ قبری به یاد او را گرفتیم.
امیرخانی: ما مدیون مجموعه دارانی هستیم که دغدغه گسترش هنر را دارند
بعداً غلامحسین امیرخانی نیز گفت: وظیفه و دینی که الان در این جلسه دارم تشکر از مردمی است که خوشنویسی را زنده نگه می دارند.
از انتخاب نسخه خط و خوشنویسی یاد کرد و مبنای اولیه کتابی شد که بعدها با نام «مرقه رنگی» منتشر شد.
امیرخانی با تاکید بر توجه مجموعه داران هنری به نسخ خطی و خطی گفت: سال هاست که خط مبارک مرحوم سید حسین میرخانی را در انجمن خوشنویسان ایران حفظ کرده ایم و حضور آن در این سال ها باعث حضور علاقه مندان به این امر شده است. هنر ناب
وی با ذکر خاطره ای بر تمرکز بر روی قطعات خوشنویسی تاکید کرد و گفت: سال ها پیش یکی از مجموعه داران زنگ زد و حدود سی قطعه از علی اکبر خان کاوه را برای فروش آورد که به او گفتم بخر. این برای من فرصتی شد تا در مورد استاد صحبت کنم، زیرا ما حضور و تجربه بزرگ ترین خوشنویس معاصر را نداشتیم، اما این 30 قطعه مقدمه خوبی برای رفتار در جایگاه خود بود. حدود پنجاه اثر را انتخاب کردم که از طرف استاد چاپ کردم. جامعه خوشنویسی که عموماً از آثار مرحوم کاوه محروم بودند، از این آثار منتشر شده بهره بردند. حیف است آثارش دیده نشود.
این هنرمند پیشکسوت خوشنویس با اشاره به اینکه ما مدیون مجموعه دارانی هستیم که به هنر اهمیت می دهند، گفت: اگر مجموعه داران آگاه و دغدغه مند نبودند این آثار در هیچ کجا یافت نمی شد. شاید بتوان یکی از مؤثرترین مؤلفه های رشد کیفی خوشنویسی معاصر را بهره مندی از این آثار دانست.
امیرخانی در پایان گفت: در این راه از بیش از 500 سال تجربه و راهنمایی هنرمندان خوشنویس بهره می بریم که از آن بی بهره بودیم و به همین دلیل این کتاب نفیس «دیوان حافظ» تألیف مرحوم کلهر نیز هست. مهم است.
فلسفی: باید از نقش مرحوم کلهر در خوشنویسی معاصر صحبت کنیم
در ادامه این مراسم اساتید خوشنویسی به بیان آثار نفیس میرزا محمدرضا کلهر پرداختند. علی شیرازی در سخنانی کوتاه گفت: به نظر من کتاب نفیس تالیف میرزا محمدرضا کلهر می تواند بسیار مؤثر باشد، زیرا نقطه عطفی در خوشنویسی است.
امیراحمد فلسفی هنرمند و خوشنویس نیز گفت: امیدوارم شرایط مناسبی برای صحبت در مورد نقش مرحوم کلهر در خوشنویسی معاصر فراهم شود چرا که پس از ورود صنعت چاپ به ایران باید بدانیم سرنوشت خوشنویسان چه بوده است. همه قبول داریم که میرزا رضا کلهر کاتب قهار بود و تمام وجودش را وقف نویسندگی کرد و باید به او حق داد و سیره او را به درستی داوری کرد. بهتر است فقط منتظر خط کلهر باشیم.
مجتبی ملک زاده همچنین بیان کرد: یکی از مواردی که امروزه در خوشنویسی مورد غفلت قرار گرفته، نگارش است و انتشار این کتاب می تواند به تناقضی که در خوشنویسی وجود دارد کمک کند.
حسین غلامی دیگر هنرمند حاضر در این مراسم گفت: سال ها پیش وارد عرصه هنری شدیم که برای من افتخاری بود زمانی که در کنار اساتیدی چون حمید عجمی بودم و مشغول مطالعه مجموعه ای بود که در اختیار این حوزه قرار گرفت. یادم می آید که با چه دقتی کار و مجموعه سیاه مشق های میرزا محمدرضا کلهر را آماده کردیم. من شاهد زحمات حمید عجمی بودم و اکنون کار او جای تقدیر دارد. من افتخار نوشتن جلد و همچنین مقدمه دیوان حافظ را داشتم.
ایرج نعیمایی در مورد انواع چاپ نیز صحبت کرد.
در پایان این مراسم حمید عجمی کتاب نفیس «دیوان حافظ» نوشته میرزا محمدرضا کلهر را افتتاح و شعری را قرائت کرد.
پوستر این مراسم نیز به امضای تمامی معلمان و هنرمندان حاضر در این نشست صمیمانه رسید.
۲۴۴۵۷