کیانوش عیاری: تلویزیون سه و نیم میلیارد تومان به من بدهکار است/ قرار بود کیلار را با محمود دولت آبادی انجام دهم.

مهسا بهادری: کیانوش عیاری در کودکی و نوجوانی، رفتن به استودیوی فیلمسازی متعلق به پدرش، دنیایی را وارد دنیایی کرد که اگرچه فراز و نشیب های زیادی داشت، اما پس از گذشت چندین دهه، هنوز حاضر نیست آن را رها کند، زیرا دوست دارد زندگی بسازد. با سینما حتی خودش می گوید: نمی دانم اگر سینما نبود چه کار می کردم، چون سفر هم بلد نیستم. وی به تازگی از مجموعه کتاب های فیلمنامه خود که به کوشش مهرداد غفارزاده گردآوری شده است رونمایی کرده است.

این مجموعه که شامل فیلمنامه «فر دیو» تا «ویلای ساحلی» است، مجموعه ای از تجربیات درونی و محیطی کارگردان همراه با دکوپاژ برای خلق آن اثر است. در ادامه و به بهانه انتشار این مجموعه آثار، با کیانوش عیاری نویسنده و کارگردان سینما گفت و گو کرده ایم که در ادامه می خوانید.

شما به تازگی فیلمنامه «تنوره دیو» را تبدیل به کتاب کرده اید، فکر می کنید این آثار در زمان نگارش چقدر می توانند در درازمدت سینما را تحت تأثیر قرار دهند؟

در آثار ادبی هر چقدر هم که روی موج تاکید کنیم، فکر می کنم دوام بیشتری داشته باشد. هرچه چرخش با موج بیشتر حرکت کند، با موج کمتر می شود. نکته مثبت ارسال چشمه این است که به برخی از لحظات تنهایی من هم دست زدند که قطعا باید ماندگارتر باشد.

به نظر شما ادبیات و سینما تا چه اندازه روی هم تاثیر می گذارند؟

من اساساً بین ادبیات و سینما فاصله زیادی می بینم، البته ادبیات خارج از سینما برایم بسیار عزیز است، با این حال تقریباً تمام داستان های ایرانی را خوانده ام، در ایران نویسنده هایی مانند اسماعیل فصیح هستند که آثارشان برای مردم بسیار خوب است. سینما

اما فیلمنامه «نیمه دو سیب» را از کتاب «خواهران عجیب» نوشته اریش کستنر اقتباس کردید، آیا تجربه خوبی برایتان بود؟

ارشاد سالها آثار من را قبول نمی کرد و می توانست از روی کتاب کار کند و امور زندگی را اداره کند».خواهران عجیب و غریب” فیلمنامه ای از اریش کستنر به نام «نیمه سیب» نوشتم و حقیقت این است که فیلم خوبی نبود، به نظرم فیلم کیومرث پوراحمد به نام «خهران قریب» بهتر از کار من بود. در فیلم من مریم مصدقی بازیگرم بعد از شروع فیلمبرداری باردار شد و دیگر نتوانست این نقش را بازی کند و مجبور شدم فیلمنامه را تغییر دهم تا از شر آن نوشته ها خلاص شوم.

البته یک بار با آقای دولت آبادی درباره نوشتن نمایشنامه ای بر اساس «کلایدر» صحبت کردم و ایشان هم موافقت کردند، اما تهیه کننده با آقای دولت آبادی بر سر مسائل مالی به توافق نرسید. یک بار، خیلی وقت پیش، وقتی خیلی جوان بودم، در مورد جای خالی سلوچ خواندم، آن را دوست داشتم و می خواستم بخشی از Lok Mast باشم، اما وارد نشدم.

به نظر شما مهمترین مشکل فعلی سینما چیست؟

من سال 92 داور بودم، آن سال که قرار بود فیلم «خانه پدری» در جشنواره و خارج از رقابت اکران شود، داور بودم. فکر می کنم قاضی از من چشم پوشی کرد تا به خاطر پخش نشدن فیلمم دلم شکسته نشود. با دیدن 22 فیلم به این نتیجه رسیدم که فیلمسازان در این فضا هستند و باید حرف بزرگی بزنند. فیلم ها در واقع سونامی معنا آفرینی در فیلم ها رایج شده بود. در میان آن همه فیلم فقط یک اثر توانست مرا راضی کند. خلاصه آن سال متوجه شدم که موج معناشناسی چقدر خطرناک است. یعنی فیلم های ما از نظر اجتماعی به جایگاهی رسیده اند که می گویند به سادگی جلب توجه مردم سخت است و به نظر من این فیلم ها ماندگار نمی شوند.

چه فیلمی بود؟

واقعا اسمش یادم نیست

آیا اخیراً فیلمی دیده اید که رضایت شما را جلب کرده باشد؟

من اخیرا “جنگل پرتقال” را دیدم و از آن خوشم آمد.

فکر می کنید با توجه به مسیری که سینمای امروز ما طی می کند، باز هم می توان چیزی شبیه به موج نوی سینما را دید؟

بله، چون معتقدم اگر سینما در آمریکا و فرانسه اختراع نمی شد در ایران اختراع می شد. این جمله بسیار ماندگاری است که آقای ناصر تقوایی می گفت. ما نسل جوانی داریم که استعداد ذاتی سینما را دارد. موج جدیدی که گفتید سینما را متحول می کند قطعا اتفاق می افتد، آیا با این همه استعداد بزرگی که در این سینما وجود دارد امکان دارد این اتفاق نیفتد؟ یکی از این شاهکارها «جنگل پرتقال» است.

چرا تلویزیون سریال 87 متری را پخش نمی کند؟ آیا او یکی به شما بدهکار است؟

نمی دانم چرا او بازی نمی کند اما بله، باید بازی کند.

این بدهی چقدر است و نمی خواهد بدهی خود را به شما بپردازد؟

او تقریباً سه و نیم میلیارد تومان بدهکار است و من هم جزو کسانی هستم که به صداوسیما بدهکارم چون برای این سریال هزینه کردم.

چرا 87 متر؟

بله، بدون اینکه یک دینار به دست آورید. من 4 سال از عمرم را وقف این سریال کردم. برای کسی که می خواهد نشان دهد می تواند خلق کند، این خوب است، می تواند در رادیو کار کند و مهارت های خود را نشان دهد، اما من ثابت کرده بودم که می توانم خلق کنم. چرا باید به صورت رایگان ایجاد کنید؟ من این سریال را کاملا رایگان ساختم.

مشکل سریال چیه؟

داستان همان خانه کوچکی است که به 25-26 نفر فروخته شد. سوال اینجاست که کجاست قانون جمهوری اسلامی که جلوی چنین مفاسدی را بگیرد؟ یکی از دوستانم درباره فیلم «کاناپه» به من گفت: «خیلی خوش شانس بودند که موضوع بی حجابی در فیلم شما هست و تونستند آن را ممنوع کنند چون یکی از دوستان ارشاد گفته این فیلم مثل فیلم سنگین است. چکش به جز بحث حجاب». . فیلم «کاناپه» به بهانه حجاب توقیف شد.

همیشه بحث بر سر برداشتن کاناپه و خانه پدری است. آیا سازمان سینمایی با شما تماس گرفته است؟

هنوز نه، اما امیدوارم این اتفاق بیفتد، امیدوارم شرایط بهتر شود تا شرایط برای همه تلخ نباشد.

245245