موسیقی با استقبال یا نفی حاکمان تعریف شد/ مشروطیت و نهضت ملی شدن نفت، جریان های تاثیرگذار در موسیقی/ امین الله رشیدی، تنها بازمانده موسیقی دهه 40

پریسا ساسانی: دوران ناصری و سال های قبل از مشروطه، آغاز تحولات نوینی در موسیقی ایران است و عارف قزوینی که در آن سال ها 23 سال داشت، هنگام سرودن غزل میهنی به سرکش ترین و آزادی خواه ترین شاعر عصر مشروطه تبدیل شد. غزل اوست که در دهه‌ها و حتی قرن‌ها پس از نگارش به گونه‌های مختلف تفسیر شده است.

عارف قزوینی منتقد سرهنگ علی نقی وزیر شد

سرهنگ علینقی وزیری نوع دیگری از موسیقی را تجربه کرد. او یکی از پیشگامان ساخت موسیقی برای ارکسترهای موسیقی ایرانی بود که شیوه جدیدی در نت نویسی و تنظیم ردیف ایجاد کرد و تأثیرات بسیاری بر موسیقی سنتی ایران گذاشت. اما تلاش کلنل وزیری برای آموزش موسیقی به سبکی متاثر از موسیقی کلاسیک مورد انتقاد برخی از موسیقیدانان آن زمان قرار گرفت که عارف قزوینی از منتقدان جدی او بود.

سرهنگ وزیری و توسعه سرودهای ملی و میهنی.

اما یکی از فعالیت های جدی وزیری ساخت سرودهای ملی و میهنی بود که در دوران گذار بسیار تأثیرگذار بود و سرودهایی مانند «ای وطن»، «پاینده ایران»، «مهریران»، «خاک ایران» در میان آثار او دیده می شود. . .

پس از روی کار آمدن رضاخان کزک و آغاز حکومت پهلوی، استفاده از موسیقی تا حدودی تغییر کرد و علاوه بر موسیقی درباری که یادگار دوران قاجار بود، موسیقی سنتی نیز رشد کرد و نوع دیگری از موسیقی اعتراضی. در قالب موسیقی پاپ در نیمه دوم دهه 40 شکل گرفت که می توان به خوانندگانی چون فرهاد مهراد و فریدون فروغی اشاره کرد.

برنامه گل دوران طلایی موسیقی سنتی ایران

در اواسط دهه 1330 به همت داود پیرنیا فرزند مشیرالدوله برنامه ای ماندگار در زمینه موسیقی سنتی از رادیو آغاز شد: «گل های میدان» و «گل های تازه». این برنامه نقش مهمی در حفظ و اشاعه موسیقی سنتی و موسیقی دستگاهی ایران داشته است که می توان از آن به عنوان دوران طلایی موسیقی سنتی ایران یاد کرد.

در این برنامه از مهارت ها و قابلیت های موسیقی سنتی در ساخت ترانه های ایرانی استفاده شد و آهنگسازانی چون شیدا، عارف، غلامحسین درویش، جهانگیر مراد (حسام السلطنه)، علینقی وزیری، روح الله خالقی، مرتضی محجوبی، رضا محجوبی. , مرتضی نداود, ابوالحسن صبا, موسی معروفی, جواد معروفی, رکن الدین مختاری, شکری گرمی, مهدی خالدی, علی تجویدی, پرویز یاحقی, حبیب الله بدیعی, محمود ذوالفنون, جواد بدیع زاده, ابراهیم منصوری خوره هور, هوماسه, حافظی، اسدالله ملک، لطف الله ماجد و میلاد کیایی در شکل گیری آن نقش داشتند.

برنامه گلها نام بسیاری از شاعران کلاسیک و عارفان مسلک ایرانی همچون خواجوی کرمانی و عراقی را زنده نگه داشت و البته یکی از مهمترین دستاوردهای این برنامه، تریبون بخشیدن به صدای زنان بود که به صدای زنان رسید. صداهای پریسا، دخلی، پوران، احدیه و سایر زنان پس از موسیقی واروژان، خوانندگان موسیقی پاپ نیز وارد عرصه موسیقی ایرانی شدند.

اما منو ببوس

مرا ببوس تصنیفی است با شعری از حیدر رقابی و ترانه ای از مجید فافادار که اولین بار در سال 1329 توسط خواننده قشقایی به نام بطول رضایی با نام هنری «پروانه» و پس از 7 مرداد با اجرای حسن گل نراقی در رادیو معروف شد و جاودانه شد

علی شیرازی پژوهشگر موسیقی با بیان اینکه ریشه های تغییر سبک موسیقی ایرانی در دوران مشروطیت با تصنیف های عارف قزوینی و بینش کلاسیک علی نقی وزیری شکل گرفت و به ابعاد واقعه 7 مرداد رسید، گفت: وی گفت: فضای قالب تاریخی پس از 7 مرداد 1332 افول کرده بود و از آنجایی که هنرمندان عرصه های مختلف هنری از جمله تئاتر، سینما و موسیقی در مقاطع تاریخی در کنار جامعه ایستادند، هنر موسیقی نیز به منصه ظهور رسید و ماندگار شد. موسیقی در دهه 1930 و 1940 ساخته شد، بنابراین، به دلیل اینکه در آن زمان فضا غم انگیز بود، آهنگ ها نیز سرشار از شور و عشق بود. به عنوان مثال می توان به خوانندگانی چون داریوش رفیعی، الهه، منوچهرمایون، ایرج، کوروس سرهنگ زاده و … اشاره کرد.

این منتقد در پاسخ به این سوال که این نوع موسیقی در ایران آن زمان چگونه کار می کرد; وی گفت: ردیف دوره قاجار توسط کلنل وزیری، روح الله خالقی و ابوالحسن خان صبا سروده شد و با تأسیس رادیو در سال 1319، نوع موسیقی که در دستگاه سلطنتی بود رو به مدرن شدن گذاشت.

در نیمه دوم دهه 40 موسیقی با واروژان شروع شد.

حسین آساران نویسنده کتاب واروژان او را آغازگر عصر جدیدی از موسیقی در ایران می داند که توانست نوع و ذائقه موسیقی را از نیمه دوم دهه 40 به هفت سال دهه 40 تغییر دهد. 50.

آساران در گفتگو با خبرگزاری «ایبنا»؛ وی نقش واروژان در تنظیم موسیقی ترانه را غیرقابل انکار خواند و گفت: نقش واروژان از نظر تأثیری که در تنظیم موسیقی این آهنگ داشته است غیرقابل انکار است. اما در زمینه ترانه سرایی با اینکه کارنامه بسیار پرباری دارد اما جایگاه انحصاری ندارد. در توضیح محور سوم هم باید بگویم که عملکرد واروژان در عرصه موسیقی فیلم در حد تنظیم و ساخت موسیقی برای آن نبود.

نخواستند یا نتوانستند موسیقی رشیدی بسازند. دهه 30 و 40

امین الله رشیدی تنها بقیه هنرمندان موسیقی دهه 30 و 40 کسانی هستند که توانسته اند محدوده موسیقی آن زمان را به عنوان یک دستاورد هنری معرفی کنند که تولید و خواسته نشده است.

علی شیرازی پژوهشگر موسیقی ایران در بخشی دیگر از صحبت های خود با بیان اینکه امین الله رشیدی یک تصنیف خوان خوب بوده است، گفت: «امین الله رشیدی در این مراسم به عنوان یکی از بهترین تصنیف خوان ها شناخته می شود. وی گفت: رشیدی در دوره خود طرفداران خاص خود را داشت، اما با وجود اینکه در دوران انقلاب فعالیت سیاسی نداشت، پس از انقلاب نتوانست کار کند تا اینکه بعد از دوره خاتمی روزنه ای باز شد و چون هیچ خاطره ای از سیاست رشیدی نداشتند. . فعالیت ها، پایانی برای آن یافتند. به او اجازه دادند.

شیرازی خاطرنشان کرد: موسیقی و صدایی که رشیدی می خواند بوی قدیم را می داد که در قالب تصنیف و شعر می خواند و در نیمه دوم دهه 70 و 80 توانست مردم را با خود همراه کند.

۲۴۳۵۷