مرتضی ممیز؛ از پدر گرافیک ایران چه می‌دانید؟

فرارو- در تاریخ هنر، کم نیستند افرادی که در رشته‌ای به مقام استادی رسیده‌اند؛ اما تعداد افرادی که رشته‌ای را با نام آن‌ها می‌شناسند بسیار کم است.

به گزارش فرارو، مرتضی ممیز یکی از مهم‌ترین چهره‌های هنر ایران در قرن گذشته است. او که با نام پدر گرافیک ایران به یاد آورده می‌شود، از اولین افرادی است که این هنر را در ایران به‌شکل جدی دنبال کرد.

در روزگاری که هنر گرافیک هنوز در ایران از احترام ویژه‌ای برخوردار نبود و بسیاری حتی نام آن را نمی‌دانستند، مرتضی ممیز ترجیح داد از این راه زندگی کند. آشنایی ممیز با هنر گرافیک، با آشنایی اتفاقی با یک مجله گرافیک لهستانی اتفاق افتاد. مرتضی که برای تحصیل در رشته‌های هنری از طرف خانواده منع شده بود، در نهایت تصمیم گرفت وارد دانشگاه هنر بشود.

ممیز در روزگاری برای تحصیل در رشته نقاشی وارد دانشگاه شد، که هنوز سیطره نقاشی بر دیگر هنرهای تصویری حس می‌شد. به‌این‌دلیل، زمانی که او اولین طرح‌های گرافیکی‌اش را کشید، با تمسخر اطرافیانش روبه‌رو شد. در روزگاری که ممیز در دانشگاه تهران تحصیل می‌کرد، هنرمندان نقاش، کار گرافیک را تبلیغات، و دور از شان هنرمند می‌دانستند. بااین‌حال ممیز تصمیمش را گرفته بود و قصد داشت تا در این مسیر فعالیت کند.

طولی نکشید که در همان دوره دانشجویی، آوازه مرتضی ممیز به‌عنوان یک هنرمند نواندیش و قوی در جامعه هنری پیچید. طرح‌های ممیز، یکی پس‌از دیگری در مجلات و… منتشر می‌شدند و همین مسئله او را به چهره‌ای سرشناس بدل کرده بود. همین مسئله باعث شد تا پای ممیز به‌عنوان طراح صحنه و همچنین انیمیشن‌ساز، به سینما نیز باز شود.

ممیز در طول دوران فعالیتش، با هنرمندان زیادی همکاری کرد. در راس آن‌ها باید به علی حاتمی، بهرام بیضایی، احمد شاملو و… اشاره کرد. در ساختمان کانون آگهی زیبا کار می‌کرد که با احمد شاملو آشنا شد. شاملو از او دعوت کرد تا به‌عنوان گرافیست با «کتاب هفته» همکاری کند. این همکاری برای ممیز نقطه‌عطفی بود که مسیر کاری او را دگرگون کرد.

در ادامه، ممیز در سال 1349، رشته گرافیک را به‌شکل رسمی در دانشگاه تهران راه‌اندازی کرد.  او در ادامه فعالیت‌هایش را با همکاری با دیگران هنرمندان این حوزه بیشتر و بیشتر کرد. در سال‌های پس‌از انقلاب نیز ممیز فعالیت‌هایش را ادامه داد و بخش زیادی از نشان‌واره‌ها یا لوگوهای معروفش را در این سال‌ها طراحی کرد که در این بین باید به لوگوی موزه رضا عباسی، سازمان ملی استاندارد ایران، سایپا، شهرداری تهران و سازمان آتش‌نشانی اشاره کرد.

حمیدرضا ریحانی

دیدگاهتان را بنویسید