قیصر امینپور: نامی که جلوتر از شعر حرکت میکرد!
فرارو- مهدی دهقان؛ قیصر امینپور با وجود همه فرازونشیبهایی که در شعرش داشت، یکی از چهرههای مهم ادبیات فارسی در سالهای پساز انقلاب 57 به شمار میرود.
به گزارش فرارو، نیمه نخست قرن گذشته، بستری بود که در آن بسیاری از چهرههای شاخص ادبیات فارسی بروز و نمو داشتند. در ادامه و در نیمه دوم این قرن، چهرههای جدیدی نیز به ادبیات فارسی معرفی شدند. باوجوداینکه این چهرههای جدید، بهقوت پیشینیانشان نبودند، اما در میان آنها افراد شاخصی نیز دیده میشود؛ یکی از این افراد، قیصر امینپور است.
زندگی قیصر امینپور
امینپور، علارغم عمر کوتاهی که داشت، بدل به یکی از چهرههای مهم ادبیات ایران در سالهای بعداز انقلاب 57 شد. او در سال 1338 متولد شد و در 8 آبان 1386 از دنیا رفت. حاصل 48 سال زندگی امینپور تعدادی شعر و تعداد کمی اثر پژوهشی بود.
امینپور بهرسم بسیاری از شعرای دیگر ایران، زندگی پرفرازونشیبی را سپری کرد. او ابتدا برای تحصیل در رشته دامپزشکی به تهران رفت و در ادامه بهسبب علاقهای که به ادبیات داشت، تحصیل در رشته دامپزشکی را رها کرد. در سال 1363، بار دیگر و این بار برای تحصیل در رشتهای که دوست داشت وارد دانشگاه شد و تا اخذ مدرک دکتری در سال 1376 تحصیل در این رشته را ادامه داد.
او، در سالهای تحصیل، تعدادی از نوشتههایش را منتشر ساخت و در همین حین، بهعنوان استاد دانشگاه به فعالیت پرداخت. فعالیتهای امینپور باعث شد تا نام او بهعنوان شاعری بااستعداد رفتهرفته و بهمرور بر زبانها بیفتد. همچنین، فعالیتهای مشترک امینپور با سازمانهایی از قبیل حوزه هنری، باعث شد تا او بیشتر از پیش دیده شود و از طرفی نیز برای انتشار آثارش از شرایط ویژهای برخوردار باشد.
آفاق شعر قیصر امینپور
اگر قیصر امینپور را یکی از مهمترین و یا مهمترین نماینده ادبیات فارسی، پساز انقلاب 57 بدانیم، با مقایسه شعر او و شاعران پیشاز او، به اختلاف فاحشی بر خواهیم خورد. امینپور باوجوداینکه یکی از سرآمدان ادبیات معاصر ایران به شمار میرود، در نهایت نتوانست به پایگاهی که از او انتظار میرفت، برسد.
بهنظر میرسد که امر هنری را نمیتوان بدون مقایسه، بهدرستی قضاوت کرد. در مقام مقایسه، باوجوداینکه امینپور در برابر بسیاری از شعرای همعصرش گوی سبقت را به آسانی خواهد ربود، اما در مجموع در برابر بسیاری از نوابغ قرن گذشته حرفی برای گفتن نخواهد داشت. غالب اشعار امینپور را شعرهای نیمایی و غزلیات او تشکیل میدهند. بااینحال با گریز سادهای به اشعار افرادی مانند مهدی اخوانثالث و حسین منزوی، بهسادگی خواهیم دید که غزلیات امینپور در مقابل غزلیات منزوی، و نیماییهایی او در مقابل نیماییهای اخوان، حرفی برای گفتن نخواهند داشت.
باوجوداینکه امینپور در باور عامه مردم ایران چهبسا که بزرگترین غزلسرای قرن پیش نیز باشد، اما بهنظر میرسد که برای صدور چنین احکامی باید دقتنظر بیشتری به خرج داد. باید اعتراف کرد که تا به امروز، شهرت امینپور نقش بسیار مهمی در نگاه جامعه ایران به اشعار او ایفا کرده است. این در حالی است که بسیاری از شعرای دیگر ایران، از نعمتی که امینپور در تمام عمر از آن بهره میبرد، بینصیب بودهاند؛ نعمت همراهی رسانههای وقت.
بههرحال نمیتوان عظمت و اهمیت امینپور را نادیده گرفت. با وجود همه نقدهایی که میتوان در مورد شعر او داشت، باید اعتراف کرد که او یکی از مهمترین شعرای تاریخ معاصر ایران بوده و همچنان نیز هست؛ باوجوداین بهنظر میرسد که در سالهای اخیر، نام قیصر امینپور کمی جلوتر از اشعارش حرکت کرده است.