جلیل ضیاءپور؛ پدر نقاشی مدرن ایران را بشناسید

فرارو- نقاشی در ایران یکی از هنرهای باسابقه به شمار می‌رود. باوجود همه فرازونشیب‌هایی که تا به امروز وجود داشته است، هنر نقاشی ایران را باید هنری اصیل دانست.

به گزارش فرارو، جلیل ضیاءپور، یکی از مهم‌ترین چهره‌های هنر نقاشی در ایران است. ضیاءپور در کنار آثار بسیاری که خلق کرد، پژوهش‌های مهم و زیادی نیز انجام داد و ازاین‌رو به‌عنوان یکی از مهم‌ترین هنرمندان تاریخ معاصر ایران به یاد آورده می‌شود.

پدر نقاشی مدرن ایران را بشناسید

جلیل ضیاء‌پور سال‌های زیادی از عمرش را در فرانسه زندگی کرد. بااین‌وجود روح او همچنان با شرجی بندر انزلی آمیخته بود. در پاریس با تفکرات روز غربی آشنا شده بود و بااین‌حال هرگز بدون نگاه به فرهنگ ایران، تن به پیروی کورکورانه از اندیشه غربی در مورد هنر نداد.

ضیاءپور در سال 1299 در بندر انزلی متولد شد. روزگار کودکی‌اش را با یادگیری هنرهای مختلف گذراند. 18ساله بود که برای تحصیل در رشته موسیقی به تهران رفت. چنان‌که انتظارش را داشت، برای مدتی در دانشگاه مشغول تحصیل شد. بااین‌وجود در ادامه به سمت نقاشی رفت و ترجیح داد تا این رشته را به‌عنوان رشته اصلی‌اش انتخاب کند. در همان سال‌ها به‌عنوان هنرجوی نمونه، بورسیه تحصیل در فرانسه را به دست آورد و به فرانسه رفت. چند سالی را در فرانسه به تحصیل نقاشی اختصاص داد و در نهایت در سال 1328، به ایران بازگشت.

با بازگشت به ایران متوجه شد که چهره جامعه ایران در حال تغییر است. در این مسیر با نحله‌های مختلف به گفت‌وگو پرداخت و به این نتیجه رسید که نه‌تنها سنت‌گرایان نقاشی، که تجددخواهان نیز مسیر اشتباهی را در پیش گرفته‌اند. ضیاءپور، که خود از دوست‌داران تجدد هنر در ایران بود، اعتقاد داشت که مسئله تجدد نیاز به بازنگری اساسی دارد.

در این مسیر، چندین گروه را در مقابل خود می‌دید؛ گروهی از هنرمندان سنتی که از هرنوع تجددی بیزار بودند؛ گروهی از هنرمندانی که تحت‌تاثیر هنر گذشته غرب بودند؛ و در نهایت، گروهی از تجددخواهان که به‌شکل افراطی سرسپرده تفکرات غربی بوده و ارزشی برای میراث هنر ایرانی قئل نمی‌شدند.

ازاین‌رو، جلیل ضیاءپور، با تاسیس گروهی با نام گروه خروس‌جنگی، شروع به نوشتن مقالات و برگزاری جلساتی درراستای اشاعه فرهنگ نقد و تحلیل در ایران کرد. او در این سال‌ها، تعداد بسیار زیادی مقاله و اثر پژوهشی نوشت و در کنار آن با گروه‌های مختلفی به بحث‌وفحص پرداخت؛ درعین‌حال سخنرانی‌های زیادی را نیز ترتیب داد.

با چاپ مجله خروس‌جنگی، رفته‌رفته تجددخواهی در ایران رنگ‌ولعاب جدیدی پیدا کرد. مجله خروس‌جنگی که حوزه‌های مختلفی اعم ‌از ادبیات، تئاتر، نقاشی، موسیقی و… را شامل می‌شد، تاثیر شگفتی بر درک تجدد به معنای حقیقی آن داشت. همین مسئله باعث شد تا به وی لقب «پدر نقاشی مدرن ایران» را بدهند.

ضیاءپور، درک بسیار درستی از علوم مختلف داشت. کتاب‌ها و مقالات بسیار زیادی را درزمینه‌های مختلف نوشت. در مجموع، بالغ بر 70 عنوان مقاله و 28 کتاب از وی به یادگار مانده است.

جلیل ضیاءپور، در نهایت در 30 آذر 1378 از دنیا رفت.