بالاخره تلویزیون 11.5 درصد مخاطب دارد یا 72 درصد؟ / سقوط آزاد آمار مخاطبان صدا و سیما همزمان با جهش 2380 درصدی بودجه آن در 10 سال
مهسا بهادری: مجلس در جریان بررسی لایحه بودجه، دولت را مجبور کرد تا بودجه ماده 1403 سازمان صدا و سیما را به میزان قابل توجهی به 24 میلیارد تومان افزایش دهد. این بدان معناست که سادائوسیما در سال آینده روزانه 65 میلیارد و 750 میلیون تومبا برای دولت هزینه خواهد کرد. طبق آمار رسمی سازمان صدا و سیما نزدیک به 48 هزار کارمند دارد. در این میان شبکه هایی مانند فاکس نیوز 1300، CNN 4000، CCTV 10000، NHK Japan 10000 و BBC 20000.
این در حالی است که خود سازمان هر ساله به واسطه انتشار آگهی ها، برنامه ها و رپرتوارهای تعاونی مبالغ هنگفتی به دست می آورد.
به عنوان مثال صداوسیما در سال 1403 و طبق جدولی که این سازمان از جدول هزینه تبلیغات منتشر کرده است، حداقل درآمد حاصل از پخش زنده بازی استقلال و پرسپولیس 32 میلیارد تومب و حداکثر آن 58 میلیارد برای پخش زنده بوده است. از بازی استقلال و پرسپولیس یعنی بیش از دو برابر بودجه دریافتی امسال. این آمار و ارقام فقط بازی استقلال و پرسپولیس را در نظر می گیرد و شامل پخش مسابقات فوتبال خارجی، مسابقات تیم های ملی و استانی و … نمی شود.
طبق تعریف ما مخاطب را فردی می دانیم که بیش از 15 دقیقه برنامه های رادیویی و تلویزیونی را تماشا می کند.
دیگر نمی توان درباره 80 درصد و 90 درصد مخاطب صحبت کرد
کمی زودتر برگردیم، اواخر فروردین ماه امسال بود که محسن شکری نژاد رئیس مرکز پژوهش های صدا و سیما اعلام کرد که دیگر نمی توان درباره 80 و 90 درصد مخاطبان صحبت کرد. این دوره در سراسر جهان به پایان رسیده است. زیرا مخاطب دیگر محتوای تلویزیون اعم از فیلم، سریال یا برنامه را منحصراً از صفحه تلویزیون دنبال نمی کند و به اصطلاح از پخش رادیویی به سمت پهنای باند رفته است. پهنای باند از پخش بسیار پیشی گرفته و به همین دلیل فصل سریال «خطنی خلوت کن» به پایان رسید. در آخرین نظرسنجی که در حال حاضر داریم، تقریباً 80 درصد فرزندان ما برنامه های تلویزیونی را تماشا می کنند که تنها محدود به شبکه کودک نیست، بلکه می تواند در شبکه امید و سایر شبکه ها نیز باشد.
از سوی دیگر، محسن شکری نژاد، رئیس مرکز پژوهش های صدا و سیما در 25 مهر گفت: همه تلویزیون های دنیا در نسل Z با افت مخاطب مواجه هستند. وقتی نظرسنجی می کنیم می بینیم که با یک افت مخاطب مواجه هستیم. کاهش مخاطبان بین 18 تا 30 سال در این نظرسنجی که در ابتدای تابستان انجام شد، 78.03 درصد در روستاها، 69.09 درصد در شهرستان های تابعه هرستان و 67.03 درصد در پایتخت داشتیم. استان »
وی گفت: طبق تعریفی که داریم فردی را مخاطب می دانیم که بیش از 15 دقیقه برنامه های رادیویی و تلویزیونی را تماشا می کند، این افراد لزوماً به معنای تماشای تلویزیون نیستند، امروزه با گسترش فضای مجازی در دسترسی کشورها و مردم، در واقع لحظات زیادی وجود دارد که در شبکههای اجتماعی و فضاهای مجازی از اینترنت استفاده میکنند و این به آن معنا نیست که این ۷۲ درصد فقط رادیو و تلویزیون تماشا میکنند.
تلویزیون در فصل بهار بین 2 تا 22 درصد مخاطب داشت
همه می دانیم که بودجه صدا و سیما 24 میلیارد تومان است، این بودجه در سال 1402 حدود 7500 میلیارد تومان بود و در یک تحلیل جامع متوجه شدیم که در ده سال گذشته بودجه صدا و سیما از 967 افزایش یافته است. 2380 درصد یعنی 24 درصد مخاطبان به گفته جلیلی و کاهش اقتدار رسانه بر اساس نظرسنجی ایسپا متذکر شده است.
اما سوال اصلی اینجاست: چرا نمی توان انتظار چنین درصدی از بینندگان را داشت؟ در پاسخ احتمالاً به این ماجرا برمی خوریم که در این بین شبکه رسانه و فضای مجازی نیز به وجود آمده و یک درصد از مخاطبان را به خود اختصاص داده اند. اما چرا تلویزیون حتی 50 درصد مخاطب ندارد؟ به گفته پیمان جبلی، در شب یلدا و عید نوروز با هم، 167 میلیون بیننده برای برنامه ها داشت و از سوی دیگر جبلی اعلام کرد که برنامه های نوروزی 8 درصد افزایش مخاطب داشته است و این در شرایطی است که مخاطبان تلویزیون. اخیرا آمارهای قبل از سال منتشر شده است که نشان می دهد درصد مخاطبان تلویزیون بین 2 تا 22 درصد است.
چرا این که مخاطب از 70 درصد فراتر رفته شما را آزار می دهد؟
این در حالی است که در آخرین نظرسنجی ایسپا اعلام شد که تنها 12.5 درصد از مردم اخبار را از سازمان صدا و سیما دریافت می کنند. در حالی که در سال 2016 این رقم 51 درصد بود.
این ایستگاه در زمینه سرگرمی نیز شکست خورد. بر اساس نظرسنجی ایسپا، تنها 11.5 درصد از مردم فیلم و سریال های تلویزیونی را دنبال می کنند، در حالی که این رقم برای پلتفرم های ملی نمایش فیلم 18.7 درصد است.
در پی انتشار این آمار و مغایرت آن با سخنان محسن شکرنژاد، صداوسیما رسانه ها را متهم کرد که بر اساس نظرسنجی ایسپا، مخاطبان تولیدات سازمانی با بودجه سالانه 24 میلیارد تومبه به «بی اخلاقی رسانه ای، شیطنت رسانه ای» تقلیل یافته است. فریب افکار عمومی و تحریف واقعیت» و خاطرنشان کرد: «عجیب است که برخی از چهرهها و رسانهها بیش از 70 درصد مخاطب دارند؟» رسانه ملی جمهوری اسلامی در یک جنگ نابرابر رسانه ای با جبهه استکبار است، به همین دلیل است که ما باید از آن حمایت کنیم، اما بر اساس بررسی های معتبر، مخاطبان صدا و سیما به طور طبیعی جایگاه بالایی را به خود اختصاص داده اند بقیه تریبون ها و مقامات رسانه ای البته این مورد جدید و عجیبی نیست.
۲۴۵۲۴۵