بازگشت از «اطلاعات» به «فرهنگ»/ سید عباس صالحی در دوران وزارتش برای فرهنگ و هنر چه کرد صلح فرهنگی مبتنی بر شفافیت؟
مهسا بهادری: سید عباس صالحی در سال 1343 در مشهد متولد شد و فرزند مرحوم آیت الله میرزا حسن صالحی است. سید عباس صالحی دانش آموخته علوم حوزوی است و در دانشگاه نیز در رشته فلسفه تحصیل کرده است. وی در دو حوزه علمیه در مشهد و قم در محضر آیات ارجمند وحید خراسانی، جواد تبریزی، سید عزالدین زنجانی، میرزا علی آقا فلسفی و… به تحصیل پرداخت. . استفاده نکردن از صالحی در مباحث فلسفی از ابراهیمی دینانی، انصاری شیرازی، جوادی آملی و حسن زاده آملی نیز بهره برده است. از سال 1370 به تدریس دروس فقه، فلسفه و کلام اسلامی در روستا و دانشگاه پرداخت و از سال 1401 پس از درگذشت محمود دایی به عنوان رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی و نماینده دانشگاه مذاهب اسلامی مشغول به کار شد. رهبر انقلاب در موسسه اطلاعات
وی همچنین از سال 1355 (5 دوره) عضو هیأت مدیره و هیأت امنای اداره تبلیغات اسلامی، عضویت در شورای «مهندسی فرهنگی» (شورای عالی انقلاب فرهنگی) از سال 1364 تا 1366، عضو واقعی است. شورای کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیر مسئول و سردبیر برخی از نشریات علمی و فرهنگی کشور و معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
در 7 اسفند 1395 علی جنتی از سمت وزیر ارشاد استعفا داد. حسن روحانی بلافاصله پس از استعفای علی جنتی، سید عباس صالحی را به عنوان سرپرست وزارت فرهنگ و ارشاد منصوب کرد. صالحی تا اخذ رای اعتماد مجلس در راس این وزارتخانه باقی ماند. با آغاز به کار دولت دوم حسن روحانی، وی از سوی حسن روحانی به عنوان وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی به مجلس معرفی شد و توانست با کسب 242 رای موافق، 25 رای مخالف و 21 رای ممتنع از مجموع 288 رای مأخوذه. . مورد استقبال وزیر فرهنگ دولت دوازدهم قرار گرفت. شود عباس صالحی معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و معارف اسلامی در دولت اول حسن روحانی بود. عملکرد او در دوران حضور در معاونت فرهنگی، اهالی فرهنگ و کتاب را بسیار راضی کرد. تعامل با اهالی فرهنگ و نشر و نیز ارتقای مشارکت با نهادهای انتشارات مدنی در اجرای رویدادهای فرهنگی به ویژه مشارکت در سیاستگذاری و اجرای امور اجرایی نمایشگاه کتاب تهران برای سازمانهای نشر. نکات مثبت در کارنامه صالحی را باید در نظر گرفت.
تعامل با رسانه ها و سردبیران.
از آنجایی که تعامل با سردبیران یکی از مهم ترین اقدامات صالحی به شمار می رود، اولین گام این بررسی را با وی آغاز می کنیم: تعامل با اهالی فرهنگ و جهان نشر و نیز ترویج مشارکت با سرمقاله های نهادهای مدنی در تحقق رویدادهای فرهنگی. ; به ویژه مشارکت در سیاست گذاری و انتقال امور اجرایی نمایشگاه کتاب تهران به صورت فیزیکی و مجازی به موسسات انتشاراتی را باید از نکات مثبت کارنامه صالحی دانست. به عنوان مثال نمایشگاه کتاب مجازی که در دوره وی برگزار شد توانست 40 میلیارد تومبه در استان ها بفروشد.
سید عباس صالحی در انجام وظایف خود اصل شفافیت را مد نظر قرار داده است که انتشار اسناد و مدارک هزینه های این نماینده مجلس و اعلام عمومی مصوبات هیئت خرید کتاب صرفاً تلقی شود. یکی از اقداماتی که در این راستا برداشته شده است.
او همچنین مرتب از کتابفروشی ها بازدید می کرد. او با رسانه ها نیز ارتباط خوبی داشت، با وجود مصاحبه های کم، همواره ارتباط مستمر و صمیمانه ای با خبرنگاران و فعالان رسانه ای حوزه کاری خود داشته است.
از دیگر اقدامات صالحی می توان به اجرای مطالبه معافیت مالیاتی کتابفروشان، حمایت از کتابفروشان در قالب طرح های عید، تابستان و پاییز اشاره کرد. همچنین اجرای طرح های نوآورانه در زمینه ترویج کتابخوانی را نیز نباید فراموش کرد. جشنواره عشایر و دوستداران کتاب، طرح انتخاب پایتخت کتاب ایران، راه اندازی باشگاه های کتابخوانی کودکان و نوجوانان و برگزاری جام باشگاه کتابخوانی از جمله این موارد است.
شفافیت در صدر رکورد صالحی قرار گرفت
سید عباس صالحی نیز از پیشگامان شفافیت بود و در دوران نمایندگی کتاب علی جنتی در مجلس، کلیه اسناد و مدارک هزینه ها و مصوبات را در معاونت خود منتشر کرد.
شعار او در دوران وزارتش «ایران فقط تهران نیست» بود که با هدف مقابله با تمرکزگرایی و توجه به دیگر شهرها و استان های کشور انتخاب شد. در این راستا سید عباس صالحی به استان ها سفر می کرد و به توانمندی های مختلف کشور می پرداخت.
سید عباس صالحی در روال وظایف خود اصل شفافیت را مد نظر قرار داده است که انتشار اسناد و مدارک هزینه های این نماینده مجلس و اعلام عمومی مصوبات هیأت خرید کتاب یکی از آنها تلقی شود. از اقدامات انجام شده در این راستا است. از سوی دیگر سعی کرده از چرخه نشر، از سردبیران و اهل قلم و از انتقادات، مشکلات و پیشنهادات آنها فاصله بگیرد. نمونه آن بازدیدهای صالحی از دوره های خود است که با حضور وی در کتابفروشی ها انجام می شود و به همین دلیل نزدیک به 400 سردبیر فعال و سرشناس برای ادامه حضور در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نامه نوشتند. او ارتباط خوبی با اهالی رسانه دارد و همیشه در مصاحبه های کم با خبرنگاران و فعالان رسانه ای مستعد تعامل دارد.
برنامه شعر و ادب در صالحی
صالحی زمانی در مصاحبه ای اعلام کرد: مجموعه ای با انرژی و انگیزه جوانان و همچنین با هزینه اندک و سربار حداقلی کار را پیش می برد، به نظر می رسد در این مجموعه شاهد تجربه ای از اجرای جوانان کشور در عرصه شعر و ادب طبیعتاً این مجموعه گام دوم انقلاب را با رهنمودهای رهبر معظم انقلاب آغاز خواهد کرد که یکی از نکات مهم در رهنمودهای رهبر معظم انقلاب است. این انقلاب با تمرکز بر ارتقای کیفیت محصولات این مجموعه، هر مقداری که سرمایه گذاری آثار را در این زمینه افزایش دهد، ماندگاری بیشتری در عرصه های ادبی خواهد داشت حضور داشته ایم، یکی از این عرصه ها موسیقی است و ما به همراه نیروها و استعدادهای جوان به موسیقی انقلاب و ایران نیاز داریم و با ارزش های بومی و اخلاقی خود امیدواریم بتوانیم محصولات بهتری را در این عرصه ارائه دهیم خوب.”
صالحی تصریح کرد: شهر ادبیات و داستان نویسی اتفاقات خوبی را پشت سر گذاشته و اخیراً وارد عرصه موسیقی نیز شده است و این حوزه با توجه به سرانه های فرهنگی کشور برای کشور، نظام و انقلاب بسیار حائز اهمیت است. میزان مصرف موسیقی کشور در سال 2018. در ایران 72 درصد از مردم به مدت یک ساعت و 63 دقیقه به موسیقی گوش می دهند که این آمار در مقایسه با سینما و تئاتر است که نشان دهنده علاقه مردم به این حوزه 23.4 درصد است آنچه در فضای موسیقی باید بیشتر از گذشته جدی گرفته شود این است که در نظر بگیریم که حوزه ها و کاربری ها مصرف می کنند و همچنین مصرف خود را مصرف می کنند.
صالحی در پاسخ به این سوال که چگونه می توان بودجه این دوره از جشنواره موسیقی جوانان را افزایش داد، گفت: به نظر می رسد باید به دنبال راه ها و ایده های جدیدی برای افزایش بودجه جشنواره باشیم و طبیعتا در این بخش، سرمایه گذاری تنها بخشی از کارهایی است که باید در قالب این مجموعه انجام شود، به همین دلیل در روزهای آینده بلافاصله جلساتی را برای انجام اقدامات و برنامه ریزی های لازم برای افزایش بودجه جشنواره برگزار خواهیم کرد.
توجه بیشتر به هنرهای نمایشی
در دوران تصدی سید عباس صالحی شرایط مهمی در زمینه هزینه ها، تورم، شرایط سخت منابع مالی کشور، ویروس کرونا و… نیز وجود داشت. به عنوان مثال وقتی به آمارها از منظر مقایسه ای نگاه می کنیم متوجه می شویم که بین سال های 2017 و 2019 تفاوت معناداری وجود دارد. در سال 2019 به 1265 اجرا رسیده است. حتی از نظر تماشاگر هم تاثیرگذار بوده است به عنوان مثال در سال 2017 تعداد تماشاگران 8 میلیون و 200 هزار نفر و در سال 2019 یک میلیون و 176 هزار نفر بوده است. در عرصه های مختلف موسیقی، سینما و… نیز همین اتفاق افتاده است.
یکی دو ماه بیشتر از نوروز 1398 نگذشته بود که اتحادیه پخش کنندگان با رئیس سازمان سینمایی دیدار کردند و مقرر شد سامانه جامع فروش بلیت سینمای ایران راه اندازی شود تا در همین راستا شروع به کار کند. زمان بازگشایی سینماها نام این سامانه سیمفا بود و اولین مزیتی که به ایستگاه ها داد، توزیع خودکار پول بلیط بین صاحب اتاق و ایستگاه همزمان با خرید اینترنتی بلیط ها بود. مدت هاست که صدا و سیما نسبت به تاخیر در پرداخت دستمزد صاحبان سالن های سینما اعتراض دارند و این سامانه مشکل آنها را حل می کند. پس از آن موضوع دوباره به چهار برابر شدن مراجع فروش اینترنتی بلیت در سینمای ایران تبدیل شد.
در واقع راه اندازی سامانه سمفا یکی دیگر از اقداماتی بود که در دوران ریاست حسین تعظمی در سازمان سینمایی و وزارتخانه سینمایی سید عباس صالحی با هدف شفاف سازی صورت گرفت.
بسیاری از اتفاقات مربوط به روزهای پرتلاطم سال های 1395 و 1397 و همچنین ایام اپیدمی کرونا می توانست یکی از بدترین دوران وزارت فرهنگ به ویژه در حوزه سینما را برای کشور رقم بزند اما انتخابات صالحی حضور شخصیتی مانند داروغ زاده تا حدودی از این اتفاق جلوگیری کرد و باعث شد رویدادهای مهم فرهنگی کشور از جمله جشنواره فیلم فجر با کمترین هزینه های سیاسی و اجتماعی برگزار شود که یکی از نقاط عطف کارنامه سینمای ایران است. سید عباس صالحی.
چهار سال آرامش نسبی در وزارت فرهنگ
وزارت فرهنگ در دوره چهار ساله 1396 تا 1400 سالهای نسبتاً آرامی را پشت سر گذاشت. سالهایی که دولت دوازدهم علاوه بر تلاطمهای جدی اقتصادی، نیازمند آرامش و سکوت فراوان در عرصه فرهنگ بود تا تاریخ ذهنی مردم از همسویی نسبتاً بیشتر جامعه هنرمندان با جامعه هنرمندان مختل نشود. اصلاح طلبان . دولت ها و رویکرد نسبتاً باز آنها و طبق معمول فرهنگ و هنر به عنوان ابزاری آرامش بخش و تثبیت کننده در عرصه اقتصاد و سیاست.
245245