اساطیر ایران؛ آناهیتا، ایزد آب‌های جهان

فرارو- در بین ایزدان ایران باستان، به تعدادی از اسامی برخورد می‌کنیم که از دیگر ایزدان ایرانی شهرت بیشتری دارند. یکی از این اسامی آناهیتا است.

به گزارش فرارو، آناهیتا از ایزدبانوهای مشهور ایران باستان است. به‌سبب فره ایزدی‌ای که به آناهیتا سپرده شده، وی را از مورد احترام‌ترین ایزدان ایران به شمار می‌آورند.

آناهیتا، ایزد آب‌های جهان

آب در ایران باستان در کنار آتش از اهمیت بسیار ویژه‌ای برخوردار بوده است. به‌همین‌دلیل، حفظ و نگهداری آب و احترام گذاشتن به آن، از وظایف همه افراد به شمار می‌رفته است. چنان‌که در ایران باستان، ایزدانی مانند رپیثوین و تیشتر و… از ایزدان نگهبان آب بوده‌اند. در صدر همه این ایزدانِ مرتبط با آب، آناهیتا قرار دارد. آناهیتا، ازجمله خدایانی است که مورد احترام بسیاری از مردم، چه در ایران و چه در خارج از ایران، بوده است. بسیاری از مردمان سایر کشورها نیز آناهیتا را مورد ستایش قرار داده و همچنان نیز می‌دهند.

آناهیتا در یشت پنجم اوستا مورد ستایش قرار گرفته است. از او به‌عنوان زنی زیبا و خوش‌اندام با بازوان سفید و موهای زرینِ بلند یاد شده است. او همچنین از ایزدان مورد احترام اهورامزدا است که از فره ایزدی برخوردار است. او در واقع نگهبان و ایزد همه آب‌های جهان است.

آناهیتا، ناهید یا ارِدوی‌سورَ آناهیتا، درعین‌حال ایزدبانوی زایایی و پرباری زمین نیز هست. او، با وجود مشابهت‌هایی که با اساطیر دیگر کشورهای جهان دارد، اسطوره‌ای ایرانی بوده که بعدها در سرزمین‌های دیگری نیز مورد ستایش قرار گرفته است.

مردم برای به دست آوردن دل آناهیتا، برای او قربانی می‌کردند و در حفظ شئوناتی که آناهیتا خواهان آن‌ها بود می‌کوشیدند. با به دست آوردن دل آناهیتا، زایایی به زمین بازمی‌گشت و چشمه‌های آب سرشار می‌شدند. علاوه‌بر مردم، بسیاری از شاهان اساطیری ایران نیز در برای آناهیتا قربانی می‌کردند و آناهیتا نیز در عوض، فره ایزدی‌اش را متوجه حال ایشان می‌کرد.

در بین جشن‌ها دوازده‌گانه ایرانی که هر ماه به احترام یکی از ایزدان ایران باستان برپا می‌شد، جشن آبانگان متعلق به آناهیتا بود. مردم هرساله در ماه آبان جشنی به احترام او برپا کرده و برای وی قربانی می‌کردند.

آناهیتا ایزد سرچشمه دریای گیهانی است. دریای گیهانی دریایی بود که ایزد تیشتر با به وجود آوردن قطرات باران باعث به وجود آمدن آن شد. آناهیتا همچنین، ایزد پاکدامنی نیز هست. او مردم را به پاکدامنی تشویق کرده و دراِزای آن نعمات خود را به آن‌ها ارزانی می‌دارد.

حمیدرضا ریحانی

دیدگاهتان را بنویسید