نویسنده این هدف را در متن نمایشی خود با وادار کردن شخصیت ها به انجام اعمال اجباری زندگی روزمره به خوبی نشان می دهد، اعمالی که بدون ارتباط کلامی بین آنها انجام می شود.
نمایش «بازی بیکلام 2» توسط دو شخصیت ساخته می شود، بدون کلام و ارتباط بین آنها. شخصیت اول حاوی ویژگی های فردی ناامید، خسته، بی هدف و پوچ است که سعی می کند با وجود بی عملی، تنهایی و انزوای درونی خود را به مخاطبش نشان دهد. ناتوانی در پوشیدن لباس و انجام ساده ترین نیازهای روزانه انسان بیانگر نهایت بی هدفی و تنبلی در حرکت فعال زندگی شماست.
او حتی توانایی این را ندارد که مقدار هویجی که در دهانش است را ببلعد و آن را بیرون بیاندازد. این خود می تواند نمادی از ناتوانی انسان معاصر در دریافت و تجزیه و تحلیل عناصر و رویدادهایی باشد که او را احاطه کرده اند.
شخصیت اول، به شکلی متفاوت، شخصیتی سرزنده، شاد و پرانرژی دارد. این شخصیت او را وادار می کند که لحظه ای آرامش نداشته باشد و با اشتیاق به انجام کارهای روزمره خود ادامه دهد.
شخصیت دوم برخلاف شخصیت اول، برنامه زندگی دقیق و به روزی دارد تا جایی که از قطب نما برای جهت گیری در زندگی استفاده می کند. او به قدری از زندگی خود لذت می برد که حتی خوردن مقداری هویج باعث ایجاد سرخوشی و خوشحالی در او می شود. انجام کارهای روزانه حتی گاهی اوقات بیش از حد می شود. مسواک زدن یا تمیز کردن لباس نماد شوخ طبعی افرادی است که آنقدر درگیر قوانین و روش های زندگی ماشینی انسان مدرن هستند که زیاده روی تعلق به این چارچوب های صنعتی و ماشینی را درک نمی کنند.
صحنه فاقد دکوراسیون است و فقط شامل دو کیف، یک جفت لباس و یک جفت کفش است. هیچ موسیقی نمایش را همراهی نمی کند و نور تنها در مسیری باریک، عرض صحنه را می پوشاند و پویایی جامعه را در قالب مسیر باریک شخصیت ها معرفی می کند. پوشش بازیگران در طراحی و اجرای ساده و سفید، تاکید دیگری بر عدم وابستگی افکار شخصیت ها به افکار تاثیرگذار یا احساسات درونی است.
عدم وجود دیالوگ در نمایش به صحنه رنگ مکتب ابزورد می دهد و کندی نمایش به خوبی این بیان پوچ را همراهی می کند. بازیگران تعبیر روان تنی «روان تنی» به خوبی و با مهارت فراوان، روان و باطن افراد نمایش را به روایتی تصویری تبدیل می کنند.
این بیان بصری وجود مکتب اکسپرسیونیستی را در هسته این منظره پوچ نشان می دهد. گزاره هایی از تصاویری از درون و روان افراد ناخودآگاه که در ویترین صحنه نمایش داده می شود. اما استفاده نویسنده از مکتب نمادگرایی (سمبولیسم) در بیان رفتار شخصیت ها را نمی توان به راحتی نادیده گرفت. کیسه های سفید می تواند نمادی از پیله های شخصیتی باشد که انسان معاصر خود را در آن می پیچد و خود را محصور می کند تا امکان هرگونه ارتباط انسانی با هر موجود دیگری را به کلی از بین ببرد. افراد نمایش مجبورند همدیگر را حمل کنند که این خود نمادی از نیاز به زندگی اجتماعی در جوامع امروزی است. این انتقال سنگین که به سختی و در فاصله بسیار کوتاهی انجام می شود، نشان از پویایی کند اجتماعی جوامع صنعتی و ماشینی امروزی در جهان دارد. کارگردان نمایش به خوبی تمامی عوامل و عوامل خلق این اثر پوچ را روی صحنه نمایش هدایت می کند.
آنچه در بکلام 2 به مردم ارائه می شود وضعیت فعلی ماشین و انسان صنعتی است که عمدتاً در دو قالب جلوه اجتماعی پیدا می کند. قالبی که شرایط صنعتی و اجتماعی انسان فعلی را می پذیرد (شخصیت دوم) و همچنین قالبی که این شرایط را نمی پذیرد (شخصیت اول). نویسنده در هر دو صورت با ایجاد حال و هوای تلخ، درون افراد این جامعه را به گونه ای آشکار می کند که مخاطب علت این همه تنهایی و انزوا را در پیله هایی که هر کدام برای خود بافته و ساخته است ببیند. خودش را درگیر زندگی اش می کند و با این کار امکان هرگونه ارتباط با دیگران را از بین می برد.
حرف آخر این است که ساموئل بکت همانند این اثر، دلایل بیان اندیشه اصلی خود را در قالب مکتب پوچ بیان می کند. او در این اثر با گزارش وضعیت نامناسب انسان ماشینی امروز قصد مخاطب خود را برای ورود به مرحله بالاتر یادگیری مدرسه مورد نظر خود بیان می کند و هوشمندانه و در چارچوب تصویری که از این مرد دارد، تنها ارتباط بهترین است. دارو در درمان بیماری ها انزوای انسان فعلی و دستیابی به تعادل اجتماعی. نویسنده، رکود حرکت جامعه بشری را که منجر به عدم تعادل در رفتار فردی و اجتماعی انسان شده است، در خلاء ارتباطی جستجو می کند. این تعادل در جوامعی که افراد با یکدیگر ارتباط بیشتری دارند (مانند جوامع سنتی) ساده‌تر و راحت‌تر به دست می‌آید و این نیاز در جوامعی محقق می‌شود که علیرغم وضعیت سابق، تنوع نژادی، زبانی، مذهبی و فرهنگی گسترده‌ای دارند. صنعتی و خودرویی، احساس بسیار شدیدتری دارد.
نمایش «بازی به کلام 2» به کارگردانی الهام ایروانی در تالار مولوی اجرا می شود.
۲۴۵۲۴۵
