به گزارش خبرگزاری فارسیرو، علی اصغر سیدآبادی نویسنده کتاب حوزه کودک در این نشست به بررسی رفتار کودکان در فضای مجازی و حقوق آنها پرداخت. وی با بیان اینکه در روزگاری که ما در آن زندگی می کنیم، سه شاخص سیستم یادگیری کودکان را مختل و متحول کرده است، گفت: موبایل هوشمند، شبکه های اجتماعی و فناوری لمسی. ويژگي ديگر تحول خانواده در ايران است. همه جا این تحول در رابطه با کودکان اتفاق افتاده است: «خانواده های مردسالار در این قرن به خانواده های مدنی تبدیل شده اند. در ایران و نهضت 1401 یکی از جلوه های بیرونی این بود که صدای کودکان و نوجوانان در خانه و البته شنیده می شد. تا حدی در مدرسه، اما نه در ساختارهای قدرت سیاسی، اگر بر اساس کنوانسیون حقوق کودک نگاه کنیم، کودکان نیز حق دسترسی به اطلاعات و دانش را دارند.
به گزارش هممهن، حق دسترسی در چنین فضایی بسیار آشفته است و در ایران به دلیل نوع مواجهه، فیلترینگ و برخورد دولتی، همه آن حوزه هایی که فکر می کنیم کودکان نباید به آنها دسترسی داشته باشند، معلوم می شود. آنها از یک سوئیچ فیلتر برای دسترسی به سمت راست خود استفاده می کنند و طبیعتاً به مناطق دیگر نیز دسترسی دارند. این یکی از بزرگترین چالش هایی است که دسترسی به اطلاعات را تهدید کرده است.
وی ادامه داد: ما فضای دیجیتالی داریم که بچه ها می خواهند برای سرگرمی به آن دسترسی داشته باشند اما از طرفی در دنیای واقعی از منظر بزرگسال برایشان خطرات و نگرانی هایی ایجاد می کند. یونیسف با همکاری پژوهشکده فرهنگ و هنر در سال 2019 نظرسنجی را ترتیب داد که در آن از کودکان زیر 18 سال در شهر و روستا پرسیده شد. چندین عنصر به عنوان ریسک در این بررسی نام برده شده است. یکی از آنها با بقیه بد رفتار می کند. از شما سوال شده است که آیا شاهد رفتار ناخوشایند با افراد دیگر در فضای دیجیتال بوده اید یا خیر؟ 12.9 درصد از دختران و 11.8 درصد از پسران پاسخ مثبت دادند. 45.5 درصد از دختران و 49 درصد از پسران گفتند که ترجیح می دهند در مواجهه با این سؤال چیزی نگویند. قاعدتاً پاسخ آنها منفی نبود، بلکه بله بود که صحبت کردن در مورد آن برایشان دردناک بود. 20 درصد از دختران و 21 درصد از پسران گفتند که شاهد این رفتار نیستند.
این نویسنده تاکید کرد: می توان نتیجه گرفت که کودکان در فضای دیجیتال با خطرات بیشتری مواجه هستند. در مطالعات انجام شده در ایالات متحده مشخص شده است که 93 درصد از پسران و 62 درصد از دختران در دوران نوجوانی در معرض تصاویر نامناسب قرار گرفته اند. با این حال، آیا این بدان معنی است که آنها از دنیای واقعی درمانده تر هستند؟ کودکان در مواجهه با این خطرات چه می کنند؟ آیا آنها زندگی خطرناک تری دارند؟ طبیعتا مطالعه طولی نداریم که روندی را در این زمینه دیده باشد. اما در ایالات متحده سه سوال بررسی شده است. مواد مخدر، سیگار و الکل، رفتار جنسی و خشونت. به طور عجیبی و برخلاف تصورات کلیشه ای، این تحقیق نشان می دهد که نوجوانان امروزی از نظر مصرف الکل، مصرف مواد مخدر، روابط جنسی و خشونت جنسی نسبت به دو یا سه نسل قبل وضعیت بهتری دارند. ممکن است در ایران شرایط فرق کند چون ناگهان از فضای بسته آموزش وارد فضای باز می شوند.
وی ادامه داد: در برخی موضوعات تحقیقات شخصی انجام داده ام. مثلاً در مورد میهن پرستی تصور می شود که بچه های امروز ایران را کمتر از ما دوست دارند، اما بچه های دهه 80 بیشتر به ایران علاقه دارند. در مورد محیط زیست دید بهتری دارند. آنها بیشتر پذیرای دیگران هستند. در تحقیقات یونیسف که قبلاً در مورد آن صحبت کردم، موارد دیگری نیز بررسی شده است. مثلاً در پاسخ به 72.5 درصد گفتند که هرگز این کار را نکرده‌اند. با افزایش ریسک شغل، مقاومت بیشتر شده است. 79.3 درصد اظهار داشته اند که هرگز عکس ها و فیلم های شخصی را برای افراد دیگر ارسال نکرده اند. دختران دارای مشخصات عمومی پایین تری بوده اند که بخشی از آن به دلیل محدودیت های خانوادگی و بخشی به دلیل محدودیت های دولتی است.
سیدآبادی در پایان گفت: در مورد نوجوانان بحثی وجود دارد که در دنیا مربوط به حقوق است که در مکانیسم های تنبیهی مورد توجه قرار می گیرد و مطالعات علوم اعصاب روی آنهاست. این مطالعات نشان داده است که کودکان 11 تا 13 ساله نسبت به پاداش و لذت واکنش متفاوتی نشان می دهند. میزان لذتی که دریافت می کنند با لذت دیگران قابل مقایسه نیست. لذا در نظام حقوقی برخی کشورها این ملاحظه رعایت شده است. چگونه می توانیم جلوی این نوع دنیا بودن، حساس بودن به همه چیز مانند لذت، عصبانیت، عشق و غیره کودک یا نوجوان در شبکه های اجتماعی را که برای ما بزرگترها بی احساس است، بگیریم؟ این چالش بزرگسالان ماست.
۲۴۵۲۴۵
