به گزارش خبرگزاری فارسیرو، منصوری در ابتدا برگزاری این سلسله نشست ها را گشایشی مناسب برای نقد دانشگاهی در عرصه سینما دانست که بر این اساس است که بدون تجملات و شکوفایی که جامعه سینمایی متأسفانه متحمل منتقدان سینمایی می شود. . این روزها ضمن ارائه کتاب های ارزشمند سینمایی، در نقد اصول این آثار معنا می آفریند. وی سپس بیان کرد که در جلسه حاضر ابتدا به کلیات سینمای تجربی و آوانگارد و اشتراکات و تفاوت های این دو واژه پرداخته می شود و سپس به نحوه پردازش مفاهیم در کتاب اوپری و همچنین مانند نسخه ترجمه شده پرداخته می شود.
روناک رنجی (استاد سینما و مترجم کتاب) در ابتدای بحث خود گفت: امروز در بمباران تصاویر غوطه ور شده ایم و دنیای امروز فرصت تفکر را از ما گرفته است، حال سوال اینجاست که این تصاویر تا چه اندازه مدعی هستند بر دنیای ما مسلط است و در این شرایط ممکن است مردم در درک معنای سینمای آوانگارد تصمیم گیرنده باشند، زیرا از زمان ظهور آن، عموم مردم به دنبال خروج از موقعیت منفعلانه این سینما بوده اند استفاده از کلمات دیگر، از جمله آزمایشی زیرزمینی، مستقل، بسط، ناب و مطلق، اما نقطه مشترک همه آنها کناره گیری و حاشیه سازی نسبت به سینمای اصلی و بدنه ای است که در آن داستان و روایت در کانون توجه قرار می گیرد.
حسین حیدری در ادامه با اشاره به اینکه سوزان هیوارد در کتاب «مفاهیم کلیدی در مطالعات سینمایی» فیلم ها را به سه دسته داستانی، مستند و تجربی یا آوانگارد تقسیم می کند، این سوال اساسی را مطرح کرد که آیا سینمای تجربی یا تجربی همان سینمای آوانگارد است. -گارد مجموعه فیلم وی در این خصوص گفت: آوانگارد در اصل به معنای کسی است که جلوتر از ارتش می رود، سینمای آوانگارد الهام گرفته از هنر آوانگارد است و هنر آوانگارد به جریانی از تفکر مدرن قبل و بعد از انقلاب اطلاق می شود. جریان‌های جهانی مانند کوبیسم، آینده‌گرایی، ساخت‌گرایی و سوررئالیسم که دربرگیرنده سینمای آوانگارد هستند، فیلم‌هایی از هم گسیخته و با ساختاری مستقل هستند. مقاله یا فیلم مقاله». این استاد سینما افزود: آوانگارد به دلیل مخالفت با هنجارهای سینمای مسلط زیر مجموعه ضدسینما قرار می گیرد و به دو قسمت پیشرفته و متأخر تقسیم می شود و خود آوانگارد پیشرفته بر سه جریان استوار است: یکی آوانگارد ذهنی، که تحت امپرسیونیسم سینمایی قرار دارد، می دانیم، مانند برخی از آثار ژرمن دولاک، بخش دوم، سینمای ناب است، مانند تعامل رنه کلر، و بخش سوم، که بخش اصلی آوانگارد را تشکیل می دهد. سینمای سورئالیستی است بونوئل سینمای معرف این دوره است به گفته پیتر وولن و دادلی اندرو، آوانگارد متأخر به سه جریان اصلی تقسیم می شود: یکی جریان بین دهه های 40 و 50 است که ولن آن را جریان خود بازتابی می نامد. اندرو آن را رمانتیسم آمریکایی می نامد، مانند آثار مایا درن، جنبش دوم در دهه 1960 شکل می گیرد که والن آن را آوانگارد سیاسی می نامد و اندرو آن را ماتریالیسم ساختاری اروپایی، مانند آثار ژان لوک. گدار The Third Movement در اواخر دهه 1960 و اوایل دهه 1970 اتفاق می افتد و یک آوانگارد روایی است که شامل آثاری از فمینیست ها و فیلمسازانی مانند شانتال آکرمن، مارگریت دوراس و اینیس واردا می شود.
رامتین شهبازی در ادامه این نشست به نسبی بودن تعاریف در این زمینه اشاره کرد و گفت: باید ببینیم هنر آوانگارد با چه چیزی سنجیده می شود، به نظر من آوانگارد تعریف ذاتی ندارد و در واقع آثار تولید می شوند. در دوره‌هایی که مشابه آثار دیگر نبود، اگر به دو شکل بینش اساسی هنر که در آغاز تفکر مدرن پدیدار شد، توجه کنیم، یعنی بینشی با محوریت نظریه‌های کانت و برعکس، بینش محوری. نظریات هگل را می بینیم “دید اول فرم را پیشنهاد می کند، اما از معنایی که از اشکال به دست می آید آگاه است.” شهبازی در ادامه افزود: در این شرایط فرمالیست ها پیش رفتند و با پرسیدن چگونگی تغییر فرم ها متوجه شدند که نمی توانند کانتی خالص بمانند، زیرا معتقد بودند که می توان اشکال را تغییر داد و به همین دلیل به مفاهیمی به عنوان آشنایی زدایی رسیدند. و این مفهوم خود بر این اساس استوار است که خود فرم باید تغییر کند تا چیزی متفاوت از جریان اصلی خلق شود، سپس این سوال پیش می آید که اگر هنرمندی خود را یک هنرمند بداند، برای همیشه آوانگارد باقی می ماند؟ و با سبک شخصی او تا آخر عمر نقض هدف است، زیرا باید مدام تغییر کند تا تجربی و آوانگارد بماند. این همان چیزی است که مخاطب می خواهد، زیرا می خواهد در پایان فیلم معنای فیلم را از بین ببرد. بنابراین در تقابل با این مفهوم در سینمای آوانگارد یک گشایش ساختاری وجود دارد که هنجارها و نقش اثر هنری را تغییر می دهد و گسستی در تاریخ سینما ایجاد می کند. به همین دلیل مهم است که اینجا هم متفاوت باشیم.”
در ادامه صحبت های شهبازی، منصوری به این نکته اشاره کرد که گاهی باید در تبارشناسی به دنبال نقاط مشترک بود و در دسته بندی فیلم های مطرح سینمای آوانگارد هم همین طور. وی درباره سردرگمی در شناسایی یا تفکیک دو واژه تجربی و آوانگارد افزود: در ریشه شناسی واژه آوانگارد، مخالفت و همسویی در خود کتاب نوشته شده است، اما لزوماً همه فیلم های آوانگارد و تجربی نیستند. مبارزه با جریاناتی که به آنها ارائه می شود، گاهی اوقات این تجربیات، مانند کارهای من ری که بدون استفاده از دوربین و با استفاده از پل و آهنربا روی نگاتیوهای فیلم ساخته شده است، آنقدر جدید است که ما آنها را در عوض با پیشینیان خود می بینیم آنها را ببینید سعی کنید و اشتباه کنید تا چیز جدیدی خلق کنید.
روناک رنجی در بازگشت به بحث با اشاره به اینکه از نظر او آوانگاردها هرگز از بین نمی روند، بلکه در نقاط عطف اجتماعی و سیاسی ظاهر می شوند و دوباره پنهان می شوند تا در دوره بعدی با تغییرات اجتماعی دوباره ظاهر شوند، افزود: تلاش کردم، دوست دارم. به کار بردن واژه آشنایی زدایی از فرمالیست ها تحت عنوان «برجسته» در رابطه با فیلم های تجربی و آوانگارد، زیرا این نوع سینما بر برخی از عناصر رسمی در رسانه ها تأکید می کند: «اندرو. تودور نظریه اجماع فرهنگی را مطرح می کند، یعنی بر اساس قراردادی بین تولیدکنندگان و مردم، اتفاق نظر وجود دارد که فلان فیلم در حاشیه سینمای جسمانی قرار می گیرد و البته این اجماع فرهنگی است که مرتبط است. با ژانرها و دسته بندی های دیگر. فیلم ها در این کلاس ها ظاهر می شوند. البته اوپری در این کتاب از واژه آوانگارد و گاه از واژه تجربی استفاده می کند، مانند کتاب «نظریه مستقیم». این فیلم به سه ابرژانر داستانی، مستند و تجربی تقسیم می‌شود و بیان می‌کند که فیلم‌ها در نقاط مرزی همپوشانی دارند و ژانرهای ترکیبی تولید می‌کنند.
این استاد سینما بعدها درباره جدایی یا یکسان سازی دو حوزه سینمای آوانگارد و تجربی افزود: نظریه پردازانی مانند ریس و کورتز از اصطلاح سینمای تجربی استفاده می کنند در حالی که شخصی مانند سوزان هیوارد هر دو را یکی می داند اما اوپری. دو دلیل دارد که این دو کلمه را از هم متمایز می کند: اولاً به نظر او سینمای تجربی از ابتدا وجود داشته و به عنوان یک سرباز سینمای بدن، خوراکی با تجربه در اختیار سینمای بدنه قرار داده است به عنوان مثال، استفاده از حرکات مختلف دوربین استفاده از دید مورب در سینمای تجربی رخ داده است، بنابراین از این نظر، سینمای تجربی فاقد پویایی است که مفهوم آوانگارد به آن نیاز دارد، از آنجایی که سینمای تجربی در خدمت سینمای متعارف است، پیامدهای سیاسی و اجتماعی فعالی ندارد ساختارهای نهادی، اما برای Opry، او اصطلاح تجربی را یک چتر جهانی تر می داند و همه انواع آوانگارد را در زیر آن طبقه بندی می کند.
حسین حیدری در توضیح این کتاب و نویسنده آن گفت: مایکل اوپری منتقد سینما و استاد مطالعات فیلم در دانشگاه شرق لندن است که جوایزش از سال 2024، 8 سال پس از مرگش، به پژوهشگران حوزه هنری اهدا می‌شود. سینمای تجربی و ویدئو آرت». وی درباره این کتاب گفت: ساختار کتاب شبیه به کتاب های تاریخ فیلم است و با روش تاریخی جمعی نوشته شده است و دهه به دهه این نوع سینما را که تقریباً با کتاب بوردول همپوشانی دارد، بررسی می کند. کاستی‌های آن این است که به گرایش‌های مدرن مانند آوانگارد پست مدرن اشاره می‌کند، در مورد ترجمه کتاب باید گفت که بسیار روان و آسان است و برش کتاب نیز به خواندن آن کمک می‌کند.
رامتین شهبازی در ادامه سخنان خود درباره کتاب سینمای آوانگارد اوپری گفت: اپری در مقدمه کتاب بیان می کند که دوست دارد کارش را با ایده ویتگنشتاین توسعه دهد و می دانیم که اساس کار ویتگنشتاین است. کار ایده شباهت خانوادگی در بازی های زبانی است اما نه دقیقاً و نه، به طور ضمنی وارد این فضا نمی شود و به سمت همان مقوله های تاریخی می رود و این یعنی نمی توان تاریخ نگاری را از مفهوم آوانگارد جدا کرد. بنابراین به همان نقطه. ما به این نتیجه خواهیم رسید که واقعاً نمی توان یک کانتی خالص بود.» شهبازی در ادامه با توجه به دیدگاه سوسور درباره زبان و تقسیم زبان به زبان (نظام زبانی) و واژه (کاربرد در آن نظام زبانی) خاطرنشان کرد: وقتی جریانی شکل می‌گیرد، در واقع زبانی در دل آن شکل می‌گیرد. نظام زبانی». جریانی که هنرمندان پارو می آفرینند، آن را تکرار می کنند و هنر تجربی می تواند تغییری از آن مشروط ها باشد، اما هنرمند آوانگارد به دنبال تغییر طول است، نه تغییر مشروط، به همین دلیل است که رادیکال عمل می کند و چنین اجرایی. باید جامع باشد و The Opry Book به درستی به لزوم این پیش نیاز اشاره می کند. پیشتاز سینما که برای پرکردن خلأ چنین کتابی مطالعات گسترده ای انجام داده و سپس ترجمه آن را انجام داده است و در نتیجه ترجمه های استاندارد و غیرمتخصص از زمین تا آسمان متفاوت است.
این جلسه تقریباً 150 دقیقه پس از جلسه پرسش و پاسخ با حضار به پایان رسید.
24457
