«من و گربه پری» هم درباره حقوق بشر است/ این اثر را فقط به خاطر عشقم به حیوانات انتخاب نکردم/ احترام به محیط زیست شفق می آورد.

پریسا ساسانی: نمایشنامه «من و گربه پری» نوشته سیمین امیریان اولین بار در سال 1392 به زبان انگلیسی منتشر شد و بلافاصله نسخه فارسی این نمایشنامه در دسترس قرار گرفت. در واقع انتشار دو زبانه این کتاب اهمیت آشتی انسان و طبیعت را نشان می دهد که شامل همه موجودات هستی می شود.

شهره سلطانی بازیگر و کارگردان تئاتر که این روزها نمایش «من و گربه پری» را به همراه بهروز پهننده و مجتبی رجبی معمار بازیگران این نمایش روی صحنه سالن «چهارسو» روی صحنه می برد. شیوا . حسینی طراح صحنه مهمان خبرگزاری فارسیرو بودند و سلطانی نیز در این نشست در کافه حضور داشت. خبر درباره نمایش «من و گربه پری» به موضوعاتی چون مراقبت از زمین و طبیعت اطراف و مراقبت از حیوانات پرداخت. بهزیستی و انتقاد از اسارت حیوانات در خانه های شهر و آسیب به جان آنها.

* برای شروع به اجرای نمایش «من و گربه پری» نوشته سیمین امیریان اشاره کنید و چطور تصمیم گرفتید این نمایش را روی صحنه ببرید؟

شهره سلطانی بازیگر و کارگردان تئاتر: سیمین امیریان نمایش «من و گربه پری» را حدود 5 سال پیش به من داد و به او گفتم می خواهم آن را اجرا کنم و او هم پذیرفت. اما اتفاقات زیادی از جمله کرونا باعث شد اجرای این نمایش به تعویق بیفتد و امیر دژکام هم گفت که قصد دارد این نمایش را به شکل دیگری در کانادا اجرا کند اما در نهایت منصرف شد.

* بعد از استعفای آقای دژکام شروع به کار کردید؟

واقعیت این است که قبل از اجرای نمایش «من و گربه پری» متنی از نوشین تبریزی به دستم رسید که می خواستم آن را اجرا کنم. اما از آنجایی که همیشه بسته به اتاق کار روی صحنه می روم، اتاق «چهارسو» را انتخاب کردم. با توجه به کمبود شخصیت نمایش «من و گربه پری» تصمیم به اجرای این نمایش گرفته شد. چون تعداد شخصیت های نمایش خانم تبریزی زیاد بود، نمایش «من و گربه» را اجرا کردم. گربه پری”.

* صرف نظر از موضوع اتاق، فعالیت حرفه ای او در حوزه محیط زیست برای تحقق این نمایش بی تاثیر نبود. اینطور نیست؟

قطعا تاثیرگذار است. زیرا نزدیک به 17 سال است که به طور مستمر در زمینه حقوق حیوانات به ویژه حیوانات شهری فعالیت می کنم و در این زمینه دارای گواهینامه و نشان صلح هستم. حتی اگر نشان یا گواهینامه ای نداشتم، وظیفه خود می دانستم که همیشه در این مسیر قدم بردارم. به همین دلیل فرصت ایجاد شده برای ارائه نمایش «من و گربه پری» را مناسب دانستم. البته یک اتفاق دیگر که باعث شد تصمیم به انجام این کار بگیرم. این یک حادثه ای بود که در محله من رخ داد. بنابراین من دو حیوان خانگی در خانه دارم و گربه های زیادی که در پارکینگ و تراس پرسه می زنند و به این حیوانات کوچک شهری و همچنین گربه های ولگرد و ولگرد غذا می دهم. الان همسایه ای داریم که مخالف داشتن حیوانات است و این مخالفت به جایی منجر شد که از ما شکایت کرد و موضوع شکایت این بود که چرا به حیوانات غذا می دهیم. به هر حال وسط این بحث ها بودیم که یک روز آمدند و گربه ها را با دارت بیهوش کردند که حال ما خیلی بد شد و از همان جا به این فکر کردم که چطور می توانم این نگرانی شخصی را نشان دهم. چون در صفحه شخصی فالوورهای کافی وجود داشت، اما باید حمایت خود را از حیوانات شهری با وضوح بیشتری اعلام می کردم. همچنین طبق مطالعات انجام شده سگ و گربه دو حیوانی هستند که با انسان همزیستی دارند و همه این عوامل باعث شد که تصمیم بگیرم نمایش «من و گربه پری» را در شرایط فعلی با هدف مشاهده زندگی حیوانات اجرا کنم. که در کنار انسان ها زندگی می کنند. برو روی صحنه

*در واقع با این نمایش گام مهمی در راستای فرهنگ برداشته اید.

واقعیت این است که سعی کردم در این زمینه و همچنین در صفحه شخصی گزارش ارائه کنم. به صورت عملی در راستای توسعه فرهنگی در این زمینه گام برخواهم داشت. به همین دلیل تا حد امکان به حیوانات آسیب دیده و نیازمند توجه می کنم.

* انتخاب بسیار درست و کاملی بود زیرا هم طبیعت و انسان و هم همزیستی با حیوانات را در بر می گرفت.

حق با شماست اما باید به این نکته اشاره کنم که این نمایش را صرفاً به خاطر حقوق حیوانات انتخاب نکردم. من معتقدم انسان مدرن تنهاست و تصور می کنیم که تنهایی خود را با اجتماعی شدن مداوم پر می کنیم. اما واقعیت این است که انسان موجودی منزوی است. زیرا از یک سو به روزمرگی افتادیم و از سوی دیگر روابط انسانی با دروغ و خیانت و تهمت و بسیاری دلایل دیگر آسیب دیده و در نتیجه از یکدیگر فاصله گرفته ایم. مردم ترجیح می دهند این خلاء را پر کنند. حیوانات می چرخند. و به نظر من این اثر با تغییراتی که با اجازه نویسنده در آن ایجاد کردم به مسائل انسانی حقوق بشر و روابط خانوادگی می پردازد. به همین دلیل نمی خواهم گفته شود که این نمایش را به دلیل علاقه مندی به حقوق حیوانات شهری انتخاب کردم.

* توجه شما به رعایت حقوق انسان و حیوانات به نوعی دعوت به حفظ محیط زیست برای همزیستی مسالمت آمیز است.

تمام تلاش من معطوف به این موضوع است. ببینید، من سوالات زیادی در مورد اینکه چرا از حقوق حیوانات حمایت می‌کنم و همنوعانم را نادیده می‌گیرم، می‌پرسم. باید بگویم، نه، واقعاً اینطور نیست. به نظر من هرکس به حیوانات یا اصولا موجودات ضعیف توجه می کند باید به همنوع خودش هم توجه کند. بنابراین نمی توانم به کودکان کار یا افراد نیازمند کمک نکنم. بنابراین به نظر من موجودات زنده تفاوتی ندارند مگر اینکه در ناحیه ضعف باشند. و حیوانات شهری در جامعه بشری در مضیقه هستند زیرا انسان ها زیستگاه آنها را برای زندگی شهری ما غصب کرده اند. بنابراین من قطعا به ببر در جنگل کمک نمی کنم. چون زیستگاه او در جنگل است و باید غذا و زندگی خودش را بسازد، من فقط نمی توانم وارد قلمرو او شوم و بگذارم زندگی اش را بگذراند. در نهایت، من معتقدم که مهربانی با حیوانات باعث شفقت و مهربانی نسبت به انسان می شود.

* در برنامه «من و گربه پری» به موضوع اسارت تاکید می کنید.

بله دقیقاً در این برنامه تاکید می کنم که برای هر حیوانی در خانه جایی نیست، زیرا می بینم که برخی از افراد در خانه خود حیواناتی مانند شیر و مار و انواع مارمولک دارند و سپس موجود زنده دیگری را در خانه می اندازند. جلوی این گونه حیوانات و دیگران. آنها مراقب نحوه خوردن آن هستند. بنابراین من به شدت مخالف این نوع مالکیت یا بهتر است بگوییم اسارت حیوانات هستم و معتقدم این نوع حفاظت به اکوسیستم آسیب می زند، به حیوانات شهری غذا نمی دهد. البته ناگفته نماند که در عین حال با نگهداری حیوانات در باغ وحش مخالفم و در زیستگاه خود زندگی کنند.

* این نمایش علاوه بر توجه و احترام به محیط زیست; به نوعی مرور مطالعات حیاتی انتقادی در حوزه مطالعات فرهنگی است.

به همین دلیل در اروپا تدابیری اندیشیده شده است تا زندگی شهری آسیبی به جانورانی که محل سکونت آنها بوده، وارد نشود. مثلاً از زمانی که در سوئیس زندگی می کنم، دیدم که پل می سازند تا حیوانات به راحتی از جاده عبور کنند. اما در ایران چنین شرایطی وجود ندارد و باید در این زمینه فرهنگ سازی کرد.

* چگونه موضوع اسارت را در شخصیت ها (ساسان و گربه) مطرح کردید؟

وقتی شخصیت گربه با شخصیت ساسان مخلوط می شود، مشکل او تنهایی و اسارت است، یعنی مردم اسیر زندگی ماشینی هستند و حیوانات نیز به دلیل خودخواهی و ناآگاهی ماشین ها. بنابراین وقتی بحث اسارت مطرح می شود; مشکل انسان نیز امروزه بیان شده است. در واقع زندگی مکانیکی ما انسان ها را نیز به اسارت می برد، فقط قفسی که در آن زندگی می کنیم از قفس اسارت حیوانات بزرگتر است. به همین دلیل این تشبیه انسان و حیوان را عمدا در برنامه گنجانده ام.

* نکته دیگری که در صحبت هایتان به آن اشاره کردید. بر مضمون شفقت تاکید شد و فردی که دلسوزی می کند پس از مدتی مرز بین انسان و حیوان را تشخیص نمی دهد و ناخودآگاه دلسوزی در رفتارش جاری می شود. در واقع حیوان به پرورش مهربانی در انسان کمک می کند.

ببینید من آدمی را نمی شناسم که عاشق درختان و حیوانات باشد و به طبیعت احترام بگذارد و این همه زباله در طبیعت نریزد و تاکید می کنم عشق به زمین و همه موجودات برای من آغاز است. من نمی توانم با حیوانات ارتباط خوبی برقرار کنم اما نمی توانم همنوعانم را درک کنم. پس مسلم است که محبت، شفقت و مهربانی می آورد.

24357