حجت شکیبا انسان معاصر را با شکوه فرهنگ ایرانی پیوند می زند

به گزارش خبرگزاری فارسیرو به نقل از روابط عمومی گالری ماهر، در این نشست یدالله کابلی استاد خوشنویس، مصطفی گودرزی دیباج، سعید محجوبی، امیر مقبلی، محمد تیتکانلو و فریبا میرسعیدی نقاشان حضور داشتند. جمعی از هنرمندان و منتقدان هنری نیم قرن فعالیت هنری حجت شکیبا نقاش شهیر فرهنگ و هنر ایران را مرور کردند.
رد اندیشه شکیبا
در ابتدای این نشست کیانوش مویشادی با مروری بر زندگی اولیه نقاش رویاهای ایران از زمانی که پدرش را در عکاسی همراهی کرد و سپس در هنرستان و دانشگاه تحصیل کرد، گفت: تجربه ای که حجت شکیبا از پدرش به دست آورد. زندگی مطالعه عکاسی او را به هنرمندی تبدیل کرد که در تکنیک سرآمد بود و انتخاب موضوع از او هنرمندی خاص ساخت. او در اولین مجموعه اسکناس های خود که در دهه 1950 در گالری سیحون نگهداری می کرد، با قرار دادن اسکناس به عنوان موضوع، مردم را با تکنیک فوتورئالیسم آشنا کرد و با این آثار و تکنیک های مثال زدنی خود را به عنوان یک هنرمند جدی در هنر ایرانی این کار را کرد.
وی با اشاره به دومین مجموعه آثار حجت شکیبا که نقاشی های دوره قاجار این هنرمند است، تصریح کرد: گفتمان جدید نقاشی ایران در دوره فتحعلی شاه قاجار پایه گذاری شد و نشان دهنده دوره درخشان هنری است. از نقاشی ایرانی است و به همین دلیل است که اساس آثار شکیبا است زیرا وقتی می خواهد چیزی از گذشته را برای عموم بیاورد و آن را معاصر کند، آنقدر باهوش است که بهترین را انتخاب کند. اینجاست که می توان ردپای تفکر شکیبا را در مجموعه نقاشی های قاجاریه اش دید، البته او به عنوان یک هنرمند معاصر برای فرزندی از زمان خود، آثار گذشته را دستکاری می کند و عموم مردم می توانند آن را ببینند. او سعی نمی‌کند از حالات چهره یا تزئیناتش کپی کند و شکیبا تلاش می‌کند گذشته‌ای را برای ما بازتولید کند که ردی از خودش و تجربه زیسته‌اش و تجربیات سیاسی و فرهنگی آن است.
این منتقد هنری افزود: چیزی که در این لحظه بیشتر به او کمک می کند، قدرت قلم و کیفیت بالای کارش است که زمانی در دوران هایپررئال خود به مخاطبانش عرضه می کرد. اینها در کنار هم می توانند یک هنرمند را در تاریخ هنر ماندگار کنند. ما به عنوان مورخ هنر نمی‌توانیم سراغ همه هنرمندان برویم زیرا همه هنرمندان به چیزی دست نیافته‌اند. کسانی که بتوانند حرف تازه ای بزنند یا نکته جدیدی را روشن کنند و دریچه جدیدی به روی مردم بگشایند در تاریخ هنر می مانند و به همین دلیل شکیبا و آثارش این ویژگی ها را دارند.
یک مومن در پایان گفت: شکیبا پس از دوران اسکناس و قاجار، هوشمندانه به سراغ پیام اصلی و پیامی که بیش از نیم قرن است بیان می کند، یعنی دوران باستان گرایی در آثار شکیبا می رود. آنقدر درخشان است که فکر می کنم همه ایرانیان داخل و خارج از کشور تنها تصویری که از ایران باستان و شخصیت های باستانی دارند نقاشی های شیکیبا است و همه اینها او را به یک نقاش در تاریخ هنر ایران تبدیل کرده است. لازم به ذکر است که اینها تصادفی نیست، یعنی اگر قدرت قلم بالایی نداشت و نمی توانست در آثارش به این سازوکار جذاب قرار دادن چهره های جذاب و گیرا در کنار آثار تاریخی ایران برای یادآوری مخاطب دست یابد. . از گذشته باشکوه خود، هرگز نمی توانست دوام بیاورد. فکر می کنم بررسی آثار شکیبا این فرصت را به ما می دهد تا ژانر متفاوتی از نقاشی ایرانی در نیم قرن اخیر را ببینیم. چون هنرمندانی مثل آیدین آغداشلو، حجت شکیبا و علی اکبر صادقی که سعی می کنند مسیری متفاوت در هنر ایران را طی کنند، کارشان سخت است و وقتی کارشان به ثمر می رسد، برای مردم جذابیت بیشتری پیدا می کند.

راوی فرهنگ بشر شرقی.
در ادامه این نشست، سهراب هادی، هنرمند و منتقد هنری باتجربه، درباره بینش اسطوره ای که در آثار حجت شکیبا به چشم می خورد، گفت: از زمانی که وارد حوزه هنری شدم، درخشش و حضور اندیشه و نگاه هنری شکیبا را دیدم. دنیای فرهنگی و فضای هنری ایران.” و من به آن احترام گذاشتم. شکیبا طیف وسیعی از انسان های شرقی را فارغ از مرد یا زن بودن به تصویر کشیده است و در آثار او می توان لایه های پنهان، معنایی و هستی شناختی انسان را بررسی کرد.
وی ادامه داد: من در آثار شکیبا ندیده ام که به انسان معاصر توجه نداشته باشد. چگونگی دستیابی به این معنا به پرسش درک خلاق او از رابطه اسطوره و هنر برمی گردد و اگر هنرمندی به طور شهودی رابطه اسطوره و هنر را درک نکرده باشد، قطعاً به آن معنا نخواهد رسید. خوشحالم که از زمان شما هستم و در این جغرافیا زندگی می کنم. در روزگاری که حجت صبور است و ما را به وسعت گذشته پرافتخار و ارزشمند ایران و افق اندیشه مردم اسطوره ایران می برد و حتی ما را از آنها آگاه می کند تا آنها را بشناسیم، ببینیم و این. توانایی است. و تولید هنری

عزت خفته ایران
در ادامه این نشست، مجید منتظر ظهوری، باستان شناس و پژوهشگر هنر، به تحلیل استدلال شکیبا از دیدگاه باستان شناسی پرداخت و گفت: کرسی های متعددی در اروپا و آمریکا وجود دارد که از تاریخ ایران و عظمت و خدماتی که ایرانیان دارند صحبت می کنند. به جهان ارائه شده است. حال اگر بخواهیم این شکوه و عظمت را به مخاطبی برسانیم، نمی توانیم آن شکوه و عظمت را با مقاله، کتاب، سخنرانی و حتی با یک عکس نشان دهیم، اما استاد شکیبا نشان می دهد. او این شکوه خفته را به هنرمندانه ترین شکل نشان داده است تا بیننده آثارش عظمت ایران باستان را احساس کند.
وی ادامه داد: معتقدم استاد شکیبا ایران باستان را حس کرده و درک کرده است، چهره نگاری ها، ساختمان ها، معماران و زنانی که در آثار او می بینیم به نظر من دقیقاً احیای همان تصاویر دوران باستان است. شاید بتوان گفت استاد شکیبا به گونه ای است که گویی در دوران هخامنشی به عقب رفته و خود را در عصر هخامنشیان دیده و گذشته و حال را همزمان دیده و بازنمایی کرده است. در پانل زنان چهار عنصر آب، باد، خاک و آتش را نشان داده اند که در باور ایرانیان نماد زندگی است. نقش زن در آثار شکیبا نماد عشق، باروری، تولد، زیبایی و اتحاد است.

نماینده ایران فرهنگی بزرگ.
در این نشست محمود نورایی، منتقد هنری با بررسی دوران باستان گرایی حجت شکیبا، گفت: شکوه هنر در عصر رنسانس اروپا از ایده آلیسم نشأت می گیرد که نیکلاس پوسین یکی از سردمداران آن بود. از این منظر حجت شکیبا. شباهت هایی با او دارد. نیکلاس پوسین چهار عنصر مهم را برای خلق یک اثر هنری در نظر گرفت که اولین عنصر روایت است. این روایت از دیدگاه پوسین به این معنا نیست که هنرمند در نقاشی روایت می کند، بلکه باید بیننده اثر را به سمت روایتی از گذشته هدایت کند که امروز می تواند برای او عبرت باشد. وقتی آثار استاد شکیبا را مرور می کنیم، همیشه ما را به دوران گذشته می برد که امروز برای مردم آموزنده است.
دومین عنصری که پوسن ما را به آن ارجاع می دهد، مفهوم است. مفهوم از دیدگاه پوسین همان چیزی است که ما از زیرلایه های اثر کشف می کنیم. به عنوان مثال، وقتی به آثار زنان هخامنشی استاد شکیبا نگاه می کنیم، در چهره زنان او فردی مدرن را می بینیم که در کنار کهن الگوهای فرهنگ ایرانی قرار دارد و اکنون شکیبا آنها را در عرصه ای بازنمایی کرده است که به ما اشاره دارد. . به مفهومی، یعنی این زنی که امروز در کنار ماست و او را در جامعه ای می بینیم که برخاسته از پیشینه فرهنگی کهن است و عموم را وادار می کند تا هویت ایرانی اش را به خاطر بسپارند.
و افزود: سومین عنصری که پوسن از آن یاد می کند ساختار است. ساختاری که استاد شکیبا با توجه به تجربه ای که از کودکی داشت و قاب بندی تصویر را می دانست و با دوربین بزرگ شد، با نقاشی زندگی می کرد و در سینما خوش می گذراند، ساختاری را برای آثار خود برگزید. بهترین شیوه روایت و مفهوم برای مخاطب. عنصر چهارم سبک است، یعنی هر هنرمندی که سه عنصر قبلی را داشته باشد، سبک خاص خود را دارد و می بینیم که استاد شکیبا سبکی متفاوت از دیگر نقاشان زمان خود دارد که منحصر به خودش است و تبدیل به یک گرایش شده است. در هنر معاصر ایران
این منتقد هنری در پایان گفت: پس از فروپاشی شوروی و آزادی کشورهای تشکیل دهنده ایران بزرگ، بازگشت به ایران بزرگ فرهنگی در منطقه شکل گرفت و این جریان همزمان با ایجاد آثار دوران هخامنشی استاد شکیبا. اینکه این دوره از آثارش به مخاطبان بیشتری برسد و تاثیر آثارش از مرزهای جغرافیایی امروز ایران فراتر رود و ایران فرهنگی بزرگتری را در بر گیرد.
جایگاه جهانی هنر ایران
پروفسور یدالله کابلی در پایان این نشست گفت: از دوران جوانی، هرگاه به اروپا و به موزه های مهم می رفتم، هرگز نتوانستم پایان موزه هایی مانند لوور را ببینم، زیرا این آثار آنقدر جذاب بودند که اجازه نداشتم. کارهای دیگر را ببینید.” بیایید انتهای موزه را ببینیم. با این استدلال باید بگویم که من به عنوان یک خوشنویس و علاقه مند به هنرهای دیگر در طول نیم قرن اخیر هیچ نقاشی از سبک و سیاق و قلم و نگاه و تلاش و رشد و تعالی استاد شکیبا ندیده ام. یکی از نکات جالب کار شکیبا این است که اگرچه او پرتره ای از زنان هخامنشی نداشت، اما علاوه بر خلق زنان، طراح لباس شد و لباس های شیک و مناسبی را برای زنان ایرانی طراحی کرد که حتی در زمان حال هم قابل پوشیدن است. در تلاشی که استاد شکیبا در زمینه نقاشی کردند و آنطور که من می بینم شکیبا یک دنیای مهارت و یک دنیای خلاقیت و نگاهی دارد که در نقاشی کمتر دیده می شود. اگر شکیبا صد سال پیش بود، حالا هر کدام از آثارش در یکی از معتبرترین موزه‌های دنیا قرار می‌گرفت و من شکیبا را اولین کسی می‌دانم که می‌توان در جایگاه جهانی قرار گرفت.

245220