چهره جامعه کوچک نشر را با سرقت ادبی خدشه دار نکنید. ویراستاران باید مدیران خوبی باشند.

به گزارش فارسیرو، گاه انحرافات رفتاری مانند سرقت ادبی و پژوهشی، علاوه بر ایجاد مشکلات حقوقی و معنوی برای نویسنده و ناشر، اعتبار این حوزه شریف از فرهنگ کتاب و کتابخوانی را نیز زیر سوال می برد اعتماد مخاطب به صنعت

“ابوالهول جنایت” یا “پرتره یک قاتل”؟

یکی از آخرین شبهات سرقت ادبی و تحقیقاتی که در چند وقت اخیر ایجاد شده است، مربوط به تحقیق و کتابی با عنوان «ابوالهول جنایت» است. این کتاب نوشته فهیمه نظری و توسط انتشارات لوح فکر منتشر شده است. نگارنده درباره علی اصغر بروجردی معروف به «اصغر قاتل» که اولین قاتل زنجیره ای ایران مدرن به شمار می رود، تحقیق کرده است. قاتلی که پس از «ارتکاب یک عمل فجیع» با پسران نوجوان، آنها را به فجیع ترین شکل ممکن می کشد. اصغر خطالی سرانجام در تیرماه 1313 به دار مجازات آویخته شد.فهیمه نظری در این تحقیقات به تشریح جزئیات پرونده این قاتل زنجیره ای پرداخته است.

اما از آنجا بحث در مورد دزدی ایده «ابوالهول جنایات» شروع شد که نویسنده آن اخیراً متوجه شده است که «MYK» که برای اولین بار پیشنهاد چاپ این کتاب را در انتشارات چشمه داده است، حالا که هان پس از چند ماه آن را به ناشر سوم منتقل کردند. برو کتاب دیگری با عنوان «پرتره یک قاتل» با همین موضوع و طرح جلد مشابه پیدا کن! در این نشریه با نام نویسنده دیگری و بدون ارجاع به کتاب ابوالحول جنایت منتشر شده است.

با توجه به نوشته فهیمه نظری در اعتراض به سرقت کتابش که در ابتدا «MYKh» در فضای مجازی منتشر شده بود، دبیر ادبیات انتشارات چشمه که گزارش مشروح او از اصغر خطار را در پایگاه خبری انتخاب دیده بود، به شما پیشنهاد کرد که این گزارش را به صورت ناشناس بنویسید. انتشارات فوق الذکر نظری پس از پنج ماه کار تحقیقی، طبق قولی که داده بود، فصل‌هایی از کتاب را برای شخص مذکور آورد، اما نوشته‌های وی رد شد و انتشار این گزارش از سوی انتشارات مذکور رد شد و نویسنده در نهایت انتشار لوح فخر را پذیرفت. این کتاب را با عنوان ابوالهول جنابت منتشر کنید. سرانجام این کتاب در اردیبهشت 1402 در سی و چهارمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران منتشر می شود و اکنون به چاپ دوم رسیده است.

به دنبال نامه اعتراضی نظری، نشریه سوم پاسخی به امضای دبیر تحریریه خود داده است که در بخشی از آن آمده است: «رویدادهای عمومی مانند تاریخ شخصیت های تاریخی از منظرهای مختلف قابل روایت و بررسی است. شباهت طرح جلد به دلیل همین عکس ها به دلیل موقعیت تاریخی موضوع است و عکس های کمی از اصغر خطالی وجود دارد.…»

مدیر انتشارات لوح فخر: اگر سردبیران قابل اعتماد نباشند فضای فرهنگی آلوده می شود

فارسیرو به بررسی ابعاد مختلف معضل «سرقت ادبی و پژوهشی» در گفت و گو با مدیر انتشارات لوح فکر، انتشارات «ابوالهل جنایت» که کتاب هایی در حوزه ادبیات، تاریخ و مدیریت منتشر می کند. ; از عواقب این موضوع پرسید. وی خاطرنشان کرد که ویراستاران مورد اعتماد نویسندگان و مترجمانی از حوزه های مختلف هستند. وی گفت: اگر این اعتماد به درستی انجام نشود فضای فرهنگی آلوده می شود.

علیرضا خدادوست، مدیر انتشارات لوح فکر، هنگام ارائه این مقاله، درباره سرقت ادبی و بررسی هایی که در فضای فرهنگی و برخی از انتشارات وجود دارد؛ وی گفت: متاسفانه سرقت علمی و پژوهشی در زمینه های مختلف اتفاق می افتد و راه حل های قانونی روشنی برای پیگیری حق چاپ وجود دارد و طبق نظر کارشناس در برخی موارد به نفع نویسنده اول رای داده شده است اما فضای فرهنگی به ویژه نشر، ناامن اعتمادی است که بین ویراستار و نویسنده یا مترجم و محقق وجود دارد که متأسفانه با سرقت ادبی و تحقیق، این اعتماد نویسنده نسبت به ویراستار تضعیف و خدشه دار می شود.

وی ادامه داد: در واقع سرقت ادبی باعث می شود که نویسندگان نسبت به ارائه ایده و تحقیق خود به سردبیران اعتماد نداشته باشند. این در حالی است که در میان سرمایه های فرهنگی، نویسندگان، پژوهشگران و مترجمان به ویژه ویراستاران حضور دارند.

خدادوست تصریح کرد: بنابراین اعتماد بین ویراستار و نویسنده حرف اول را می زند. در موردی که اخیراً با آن مواجه شدم و در حوزه نشر کتاب نیز اتفاق افتاد، انتشار یک موضوع پژوهشی با فاصله زمانی یک ساله توسط دو ناشر بود که نشان می دهد در زمینه یافتن موضوع پژوهشی ضعف وجود دارد. تحقیق کنید و آن را تبدیل به کتاب کنید. در غیر این صورت، چگونه می توانید یک ایده را تنها در یک سال تکرار کنید؟

این ناشر کتاب در حوزه ادبیات، تاریخ و مدیریت مدعی است که این سرقت ها انگیزه نویسنده را برای انتخاب موضوعات بدیع و کار روی آن کاهش می دهد. وی گفت: نویسنده، محقق در طول مدت تحقیق و تالیف خود هیچ گونه حق التالیفی دریافت نمی کند و تنها پس از ارسال اثر به ناشر و انتشار کتاب، حق چاپ را دریافت می کند. در صورت بروز چنین مشکلاتی، انگیزه نویسنده برای ماندن در فضای فرهنگی کاهش می یابد; در این شرایط، هیئت تحریریه ناشر باید با افزایش دقت در انتخاب موضوعات، سعی در ایجاد و تقویت انگیزه نویسندگان داشته باشد.

5757