انتشار کتاب ها دیگر یک فعالیت صرف فرهنگی یا هنری نیست ، بلکه یک صنعت چالش برانگیز است که دارای ابعاد اقتصادی ، اجتماعی و سیاسی است. این صنعت به دلیل نقش خود در انتقال دانش و آگاهی به یکی از عناصر اصلی توسعه فرهنگی تبدیل شده است. با این حال ، در ایران ، صنعت نشر با مشکلات بسیاری روبرو است. از عدم وجود زیرساخت های مناسب گرفته تا عدم توجه به فناوری مدرن ، ضعف در توزیع ، عدم وجود سیاست های پشتیبانی خاص و تمایل بیشتر افراد به محتوای دیجیتال. از طرف دیگر ، بخش کم کتاب در سبد فرهنگی مصرف جامعه ، ضعف در فرهنگ مطالعه و وجود ویراستاران غیر حرفه ای نیز به این مشکلات افزوده است. همه این عوامل آینده صنعت تحریریه ایران را در وضعیت عدم اطمینان انجام داده است.
به گفته ایسنا ، با توجه به این چالش ها ، پرداختن به آینده صنعت تحریریه ، انتخابی نیست بلکه یک نیاز است. اگرچه پیش بینی دقیق آینده دشوار و گاه غیرممکن است ، استفاده از روشهای علمی مانند سناراوگرافی به مدیران فرهنگی و فرمول سازان سیاست اجازه می دهد تا برای مقابله با موقعیت های احتمالی آمادگی بیشتری داشته باشند. تحقیقات در مورد آینده صنعت تحریریه می تواند راه اصلاح ساختارها ، بهبود کارآیی و تقویت رابطه صنعت تحریریه با مخاطب را باز کند. به خصوص هنگامی که فضای مجازی و رسانه های مدرن سلیقه ها و عادات مطالعه جامعه را تغییر داده اند ، بررسی سناریوهای آینده می تواند ابزاری مؤثر برای تصمیم گیری بهتر باشد.
به این معنا ، حسین موینی ، عضو دانشکده مدیریت دانشگاه حضرت ماسومپ QOM ، به همراه دو تن از همکارانش در همان دانشگاه ، تحقیقاتی را در مورد وضعیت آینده صنعت تحریریه کتاب در ایران انجام داده است. هدف از شناسایی مسیرهای احتمالی اهداف صنعت و تلاش برای تهیه تصاویر واقعی و تحلیلی از آینده صنعت بر اساس متخصصان ناشران است.
برای انجام این تحقیق ، محققان از یک رویکرد کیفی استفاده کردند که عمدتاً برای درک عمیق ترین درک موضوعات مورد استفاده قرار می گیرد. ابزار اصلی وی مصاحبه با متخصصان در صنعت تحریریه و به طور کلی با چهار ویرایشگر برجسته ، عمدتا از مصاحبه های تهران بود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده ، از روش شبکه جهانی تجارت استفاده شد که یکی از روشهای متداول نوشتن سناریوهای آینده است.
نتایج این مطالعه چهار سناریو را برای آینده صنعت تحریریه کتاب در کشور مشخص کرده است. این سناریوها به عنوان “توسعه” ، “فاجعه” ، “کتاب صحرا” و “اقدامات” معرفی شده اند. در سناریوی توسعه ، وضعیت ایده آل برای صنعت تحریریه ترسیم شده است که در آن هر دو سیاست کلان اقتصادی دگرگون شده و خوب هستند. از طرف دیگر ، در صحنه کویر کتاب ، که نشان دهنده بدبین ترین وضعیت ممکن است ، هیچ تدوین سیاست مؤثر یا تلاش برای کشت وجود ندارد.
در سناریوی زباله ، علی رغم اقدامات موفق در زمینه تولید و چاپ ، فقدان فرهنگ مطالعه در جامعه شکست نمی خورد و کتاب ها بدون مشتری در انبارها باقی می مانند. در نقطه مردگان ، علی رغم فرهنگ ، از آنجا که سیاست های کلان ناکارآمد است ، بخش تولید نتوانسته است نیازهای مخاطب را برآورده کند و در نتیجه ، صنعت در حال توقف است.
بررسی این چهار سناریو نشان می دهد که مسیر آینده صنعت تحریریه کتاب ایران بسته به تصمیم گیری مدیران و رهبران سیاسی می تواند کاملاً متفاوت باشد. سناریوی مطلوب ، سناریوی توسعه ، تنها زمانی حاصل می شود که سیاست های صحیح با یک فرهنگ مؤثر همراه باشد. در غیر این صورت ، صنعت تحریریه می تواند به سمت شرایط بحرانی و رکود کامل حرکت کند.
تحقیقات قبلی همچنین تأکید می کند که برای دستیابی به وضعیت مطلوب ، تفکر سناریوها باید در بین مدیران ویراستاران باشد. این به معنای تلاش برای ساختن آن به جای انتظار برای آینده است. توسعه مهارت های منابع انسانی ، ترویج فن آوری های مرتبط با کتاب ، حمایت از دولت هوشمند ، کاهش هزینه های تولید و افزایش سواد رسانه ای از جمله اقداماتی است که می تواند آینده ای روشن تر برای انتشار ایران به ارمغان بیاورد. همچنین لازم است مدیران با سیاست های موفق جهانی ، ارتقاء مطالعه در سنین پایین و نقش معلمان و اساتید دانشگاه در این راستا آشنا شود.
این یافته های علمی در “مجله تحقیقات اطلاعات و کتابخانه های عمومی” منتشر شده است. مجله ای که توسط کتابخانه های عمومی این کشور منتشر شده است. این مجله به تحقیقات علمی و کاربردی در زمینه های کتاب ، کتابخانه و اطلاعات می پردازد و یکی از منابع بیشتر شهرت در این زمینه است.
۲۴۴۵۷
