فراستی بعد از هیچکاک هیچ فیلمی ندیده است/ فیلمنامه نویسان مانند رمان نویسان وجهه اجتماعی ندارند/ رنج نوشتن برای فیلم. فیلمنامه نویس امنیت روانی ندارد

به گزارش خبرگزاری فارسیرو، روابط عمومی خانه سینما، در اولین روز از هفته پاسداشت فرهنگی روز ملی سینما، نشست نقد و بررسی کتاب «حرفه فیلمبردار: فیلمنامه نویسان» نوشته تیم گری راسن از نشر چشمه برگزار شد. ، یکشنبه 27 شهریورماه برگزار شد. در این نشست که به همت موسسه هنری اوسان و با حمایت کمد سراک و مجله آگراندیسمن برگزار شد، مرتضی فرشباف کارگردان و فیلمنامه نویس، اسماعیل میهن دوست فیلمساز و فرزام امین صالحی مترجم کتاب به عنوان مهمان در این مراسم حضور داشتند که به نقد و بررسی آثار پرداختند. کار کردن پرداخت کردند

مرتضی فرشباف در ابتدای این نشست درباره کتاب «حرفه سینماگر: فیلمنامه نویس» که یکی از هفت مجموعه کتابی است که کمتر در سینما به آن پرداخته شده و با دقت انجام داده است، توضیح داد. علاوه بر این، نویسنده تنوع زیادی در اثر اعمال کرده است، در واقع اثر مسطح یا خسته کننده نیست، دارای فراز و نشیب است، دارای کیفیت اپیزودیک است، سیال است و در یک جغرافیای وسیع توسعه می یابد، به همین دلیل وجود ندارد. وقفه در هنگام خواندن نکته دیگر اینکه در هر بخش یک احساس، نظم، منش و شخصیت هر فرد در این مصاحبه ها وجود دارد و شخصیت تراد به طور کامل نشان داده می شود.»
فیلمنامه نویس مثل بدشانسی است.
این کارگردان درباره ترجمه خواندنی و روان گفت: با خواندن این کتاب احساس می کنید در مقابل فیلمنامه نویسانی قرار می گیرید که رازهای شخصی خود را به شما می گویند، وضعیت فیلمنامه این است که مثل یک رمان نویس وجهه اجتماعی ندارد. اما هدف آن نمایشگر است، بنابراین یک فیلمنامه نویس همیشه از این رنج می برد که نمی تواند از کار خود دفاع کند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا فیلمنامه یک اثر ادبی است، پاسخ داد: بله، صددرصد، اما معمولاً سرنوشت فیلمنامه‌ها روی پرده مشخص می‌شود، نه مانند سرنوشت رمان‌های روی صفحه‌های کتاب، بنابراین فیلمنامه همیشه آسیب دیده است. از اینکه به عنوان منبع ادبی تلقی نمی شود و از سوی دیگر، فیلمنامه نویس به جای تصویر از کلمات استفاده می کند که نمونه خارجی ندارد، بنابراین حالت برزخ دارد و مانند یک داستان نویس، کارش فقط متعلق به این کتاب به جای اینکه از نقطه عطف، تعلیق کار در چند دقیقه فیلم و زمان پایان آن صحبت کند، از رنج فیلمنامه نویسان می گوید و از خواننده می خواهد که ابتدا کتاب را بخواند. اگر خواستند بنشینند و بنویسند.»
آیا فیلمنامه نویس به روحیه کارکنان نیاز دارد؟
فرشباف ادامه داد: مهمترین چیز آداب فیلمنامه نویسی است، به طور کلی نوشتن کار سختی است، اما آداب فیلمنامه نویسی این است که باید روحیه یک کارمند داشته باشید و 8 ساعت بنشینید تا بتوانید متمرکز بنویس، اما مهم ترین نکته کتاب این است که این کتاب نشان می دهد که مردم، فارغ از دستور العملی که در ذهن خود چاپ کرده ایم، هر نویسنده ای روش نوشتن خود را انتخاب کرده است و اتفاقاً آن روش نیز من می گویم که این کار را دوست دارم، زیرا به عنوان یک فیلمنامه نویس رنج مردم را به شکل آب نبات خواندم و متوجه شدم که تنها نیستم.
فرشباف در توضیح اینکه چرا واژه رنج را به کار برده است، گفت: رنج بی توجهی به کار فیلمنامه نویس یا رنجی که وقتی نوشته اش را به آثار تصویری تبدیل می کند، در این کتاب به خوبی نشان داده شده است، مثلاً شما در فیلمنامه می نویسید که این شخصیت زیر باران در خیابان می دود و مدیر تولید می گوید که امروز باران نمی بارد و چیزی که تولید می شود شخصی است که زیر نور خورشید در پیاده رو راه می رود و به عنوان یک نویسنده وقتی این را روی صفحه می بینم، من آن را به سینما نزدیک نمی دانم و از طرفی سینما یک صنعت است در این کتاب هیچ فیلمنامه نویسی نیست که کار را در کمتر از یک ماه نوشته باشد، واقعاً نمی دانید چقدر سخت است. مدام نوشتن و خط خطی کردن و این سختی نوشتن فیلمنامه در این کار احساس می شود».
فراستی از زمان هیچکاک هیچ فیلمی ندیده است
وی درباره سهم این کتاب در سینمای مدرن گفت: نکته مهم کار این است که در مورد ساختار اقتصادی فعلی و سینمای مدرن صحبت می کند، این کتاب برای سال 2013 است یعنی 8 سال تاخیر داریم و درست است. پرداخت ها و نظرات در مورد سینمای مدرن، نه به روش آقای فراستی او در مورد 40 سال پیش صحبت می کند و از هیچکاک فیلمی ندیده است.
فرشباف در پاسخ به این سوال که در حال حاضر مشکل فیلمنامه نویسی در سینمای ما چیست، توضیح داد: مشکل فیلمنامه نویسی در ایران این است که مثلا کیمیایی فکر می کند که اگر کارگردان فیلم باشد نه فیلمنامه نویس، نه. این قانون شد که اگر کارگردانی باید فیلمنامه را هم بنویسی، هر چند سال هاست که این قانون در همه جای دنیا منسوخ شده است.
سیدی انسان یک نابغه است.
این کارگردان ادامه داد: چیزی که در سینمای جهان کم است این است که کارگردان نباید همیشه نویسنده کار خودش باشد، مشکل سینمای ایران این است که ما کارگردانان خوبی داریم که نویسنده خوبی نیستند، چرا فیلم «قد پست» “” یک کار خوب؟ چون حاتمی کیا اصغر فرهادی را برای نوشتن فیلمنامه پذیرفت چون بعد از «آژانس شیشه ای» متوجه شد که آثارش شعاری می شود. اساساً سینمای ایران متاثر از این است که کارگردان های خوب اصرار دارند خود نویسنده اثر باشند. مطمئنم اگر هومان سیدی فیلمنامه نویس دیگری در کنارش بود قطعا می توانست دیالوگ های بهتری بنویسد، چون به نظر من او یک نابغه و یکی از سه کارگردان مهم سینمای امروز ایران است، اما این واقعیت را بپذیریم که تو می توانی سه سال از عمرت می گذرد “بگذار 16 قسمت از سریال را بنویسم و ​​فکر کنم هیچ خطایی در دیالوگ وجود ندارد.”
وی در پایان به شوخی گفت: به هر حال اغلب در فیلم ها می گویند کی پشت سرت آه کشید که فیلمنامه نویس شدی؟
این کتاب فیلمنامه را به کلیشه تبدیل نمی کند.
فرزام امین صالحی، مترجم کتاب نیز درباره این کتاب گفت: خیاطی را در حین ترجمه کتاب یاد گرفتم، ترجمه مانند سفری به دل ناشناخته هاست، روی چندین ترجمه کار می کنم و سعی می کنم سینما، رمان و… فلسفه در آثار من است.” اگر ترجمه این کتاب خوب بود به لطف هنر ویراستاران این کتاب بود که باعث شدند روان ترجمه کنم.
این مترجم ادامه می دهد: «در این مجموعه کتاب با هفت حرفه مواجه هستیم که در آن با چهره های ماندگار هر حرفه مصاحبه می شود. بنابراین مصاحبه شونده با لحنی بسیار معمولی با ما صحبت می کند. در این اثر درباره 15 چهره ماندگار صحبت می شود. از همه مهمتر، او چهره ماندگار هنرمندان مرده را انتخاب نکرد و همه آنها هنوز زنده هستند.
امین صالحی درباره ترتیب نوشته‌های این کتاب توضیح داد: در این کتاب با دوران کودکی و نوجوانی شخصیت‌ها آشنا می‌شویم، به خواننده گفته می‌شود که چگونه با حرفه خود برخورد کرده‌اند، مهم این است که هر کدام از این فیلمنامه‌نویسان دنیای خاص خود را دارند. “
وی درباره مهم ترین مزیت این کتاب گفت: بزرگترین مزیت کتاب این است که الفبای فیلمنامه نویسی را آموزش نمی دهد و فیلمنامه را به کلیشه تبدیل نمی کند، این کتاب تنها تجربیات زندگی شما را روشن می کند و اشتباهات شما را گوشزد می کند. و این یک کلاس کارشناسی ارشد در فیلمنامه نویسی است.
من به روز ملی فیلم اعتقادی ندارم
اسماعیل میهن دوست در ابتدای سخنان خود با بیان اینکه به روز سینما اعتقادی ندارم، گفت: من به روز سینما اعتقادی ندارم، ایجاد روز ملی به شکل تحمیلی جالب نیست، به خصوص که اتفاق خاصی در ایران رخ نداده است. در این روزگار، ماهیت سینما پدیده‌ای مدرن است که در 28 دسامبر 1895 رخ داد روز سینما، انگار از خلع ید صحبت می کنیم، اگر مثلاً در این روز نگوییم که برادرزاده من هنوز به خاطر ساختن فیلم در زندان است، اشتباه است.
این فیلمساز درباره ماهیت اصلی کتاب گفت: ماهیت این کتاب یک گفت و گو است و ما عمدتا صحبت های فیلمنامه نویسان را می خوانیم، برایم جالب بود که بدانم نویسنده کتاب کیست، بررسی کردم، او یک فیلم است. منتقد، اما او البته در این زمینه متخصص است: «نویسنده کتاب یک سلبریتی نیست و هزار دنبال کننده در اینستاگرام دارد. او همچنین فیلم جوکر را دوست نداشت. وقتی فیلم‌های مورد علاقه‌اش را مرور کردم، متوجه شدم «او متوجه شد که در آثار مورد علاقه‌اش تنوع وجود دارد و از یک سبک پیروی نمی‌کند».
وی گفت: فیلمنامه نویسان از وضعیت خود ناراضی هستند زیرا احترام و صمیمیت یک داستان نویس را ندارند، ضمن اینکه فیلمنامه محصول تمام شده ای نیست، باید تبدیل به فیلم شود تا با مردم ارتباط برقرار کند، اما متاسفانه وقتی یک نمایشنامه اجرا می شود، همه حضور دارند به جز فیلمنامه نویس.» کارگردان باید ذهنیت فیلمنامه نویس را به تصویر تبدیل کند تا او به عنوان نویسنده یک اثر شناخته شود.
میهن دوست گفت: برخی از فیلمنامه نویسان آنقدر سینما را می شناسند که اثری که از آن تولید می شود مانند یک فیلمنامه است، فیلمنامه نویسندگان خوبی که سینما را می شناسند می توانند اثری بنویسند که بعد از ساخت فیلم کوچکترین تغییری داشته باشد. آنها موفق ترند. فیلمنامه نویسانی که کوچکترین تفاوتی بین متن و فیلم پیدا کرده اند، البته برای داشتن کمترین تفاوت، علاوه بر تسلط بر فیلمنامه، تعامل با کارگردان، به نظر من، نمی تواند بسیار مهم باشد فیلمنامه نویس و برعکس نوع پرداخت برای یک داستان با نوع پرداخت یک فیلم متفاوت است.
خانه سینما با همکاری فرهنگسراها هفته پاسداشت فرهنگی روز ملی فیلم را از 27 تا 26 شهریورماه در فرهنگسراهای شهر برگزار می کند.

5757